Andvari - 01.01.1913, Blaðsíða 153
Aukið landnám
91
fólki búselu þar. Siðan er ællast til, að húsbýlis-
lijónin hafi ofanaf fyrir sér og sinni fjölskyldu með
daglaunavinnu á stórbýlinu, og ef þau geta eitthvað
ræktað í kring um kofann sinn, þá njóti þau þess,
en hafi litlar eða engar aðrar landsnytjar. Með þessu
gera menn sér von um það tvent: að fólkinu fjölg-
aði í sVeitunum og ræktað land ykist eitthvað. Iin
nú verður eigi séð, að hér séu nándarnærri jafngóð
skilyrði fyrir þessa stélt að komasl á fót og bjarg-
ast sem í nágrannalöndunum, og þar er þó lítið af-
lögu því, að slétt þessi geti haldist við.
Hér eru hættir lands og þjóðar svo sérstaklegir.
Frosin jörð annað missiri ársins. Jarðyrkjuvinna og
liyggingarvinna stöðvast á haustin. Hálfgert vinnu-
leysi i sveitunum yíir svo langan tíma, að þeir munu
vera færri búendur bér á landi, þótt stórbændur séu
kallaðir, sem þess eru megnugir að veita húsbýlis-
mönnum jafna og slöðuga atvinnu árið um kring og
svo gott kaup, sem nægir lil að fram lleyta fjölskyldu
— konu og tveimur eða lleiri börnum. Enn þá skortir
nokkuð á það, að landbúskapur sé svo arðsamur
sem skyldi, og að líkindum gæti verið, og því eigi
liklegt, að fjölskyldur, sem bvggja atvinnu sína á dag-
launavinnu á sveitabýlum, geti dregið uppi, eða kom-
ist alment vel af. Þessi hugmynd fær heldur engan
byr hér á landi, sem ekki er von, því að það verður
ekki fram á annað séð, þólt þotið yrði til að koma
upp slíkri stélt, en að hún yrði frekar sérslök þurfa-
mannastétt en þjóðfélaginu lil mikils stuðnings.
Samt sem áður verður ekki lengi komist hjá því,
alls vegna, að koma á einhverju því skipulagi, sem
hindrar llutninga fólksins úr sveitunum, en styður að
því, að það nái að staðfestast þar meir og fjölga þar