Vaka - 01.06.1928, Page 27

[vaka]
KJÖRDÆMASKIPUNIN.
153
Norður-Þingeyjarsýsla .............. 846 —
Austur-Skaftafellssýsla ............ 1141 —
Vestmannaeyjar ..................... 1858 —
Ranglætið hefir þvi þegar um þetta leyti verið orðið
ærið augljóst, eins og sjá má meðal annars al' því, að
Suður-Þingeyjarsýsla, með 3767 íbúum kýs einn þing-
mann eins og Norður-Þingevjarsýsla með að eins 1569
íbúum. Með öðrum orðum að tveir menn í norður-
sýslunni hafa jafnmikil áhrif á löggjöf og landsstjórn
og 5 menn í suður-sýslunni. Enn fremur er Austur-
Skafafellssýsla ltjördæmi með að eins 1274 íbúum, eða
röskum helmingi af þeim fjölda, sem þarf að meðaltali,
og Vestmannaeyjar eru sérstakt kjördæmi, með að eins
557 íbúum, eða rúmlega % af þeim fólksfjölda, sem
flest önnur kjördæmi liafa. Afleiðingin er því sú, að
einn einasti maður í Vestmannaeyjum á að hafa jöfn
áhrif á skoðanir og skipun Alþingis og hcr um bil þrír
Norður-Þingeyingar, fjórir Skagfirðingar, fimm Reyk-
víkingar, sex Snæfellingar og sjö Suður-Þingeyingar.
Þetta mundi nú á dögum heita, að þungamiðja þjóð-
ræðisins hafi verið á röngum stað.
Þetta var um 1880. Þrátt fyrir það ranglæti, sem ég
nú hefi lýst, hélzt kjördæmaskipun þessi algerlega
óbrejdt fram yfir aldamótin. En þegar eftir aldamót
virðist komin alvarleg vakning í þingmenn iit af því,
að kjördæmaskipunin sé óréttmæt og nauðsynlega
þurfi að breyta henni. Á Alþingi 1901 lét nefnd í neðri
deild, er haft hafði kosningalagafrumvarp nokkurt til
athugunar, í Ijós þá von, að stjórnin veitti þörfinni
á nýrri kjördæmaskipun sérstaka athygli og undir-
byggi það mál svo fijótt sem föng yrðu á, einkanlega
með því að leita álits yfirvalda og héraðsstjórna um
það, hvernig heppilegast mundi að skifta landinu í
kjördæmi með hliðsjón af íbúafjölda og landsháttum.
í frumvarpi til kosningalaga, sem lá fyrir þinginu
1902, var slungið upp ú að skifta landinu í 30 lcjör-