Menntamál - 01.04.1937, Síða 32

26
MENNTAMÁL
en hún stefnir að vondu takmarki eða með vondum ráð-
um að einhverju marki. Að vera sem beztur í sínum
verkaliring, i sinni iðn, i sínum starfa, er ekki nema heil-
lirigð tilfinning Iijá hverjum manni. En markið, sem
keppt er að, verður að liafa siðferðilegt gildi og ráðin
verða að vera heiðarleg, sem beitt er til þess að ná því.
Vér stöndum flest í óendanlgri þakkklætisskuld við þá
rnenn, sem hafa hjálpað oss til að selja oss sem liæst
markmið í lífinu, örvað oss upp, glaðst innilega yfir
gengi voru og sigrum á erfiðleikunum. Þegar ungur mað-
ur liefir i fyrsta sinni gert eittlivað, sem krefst dugnaðar,
úthalds og hæfileika og eldri og reyndari vinur hans
réttir honum liendina, ]iá finnst honum liandtakið næst-
um ]iýða, að liann hjóði sig velkominn i lióp reglulegra
manna. Það er honum í einu laun og uppörvun. Ileið-
ursmerki og litlar eru í augum allra sanmnenntaðra
manna hláber hégómi.
Þó að uppalandinn geti ekki komist hjá því að örva
harnið eða unglinginn til góðra verka og lýsa velþóknun
sinni á þeim, verður að beita lofi og launum með mcstu
varfærni. í því sambandi vil eg einkum taka fram eflir-
farandi atriði:
1) Lofið, sem nemandinn Iilýtur, má ekki vcra af-
stætt við aðra nemendur. Kennarinn verður að láta skilj-
ast, að laun og lof eru ekki veitt nemandanum vegna þess,
að hann sé hetri en hinir, heldur vegna þess, að liann liafi
gert eitthvað vel, án samanburðar við afkösl hinna.
Einkum verður að forðast, að lofa þá beztu á þann hátt,
að það verði um leið niðurlæging hinna. Það vekur
dramhsemi og lítilsvirðingu hjá þeim sem beztir eru, og
öfundssýki og vangildistilfinningu hjá þeim sem miður
mega.
2) Kennarinn verður að gæta þess, að sýna ekki um
of dálæti sitl á heztu nemendunum. Með þvi getur liann
vakið oftraust þeirra á hæfileikum sínum, óréttmæta