Menntamál - 01.04.1937, Blaðsíða 33
MENNTAMÁL
27
3’firburðatilfinningu, ofmat á verðleikum sinum og litils-
virðingu á öðrum. Allar þessar hvatir eru gagnstæðar
sannri menntunarþrá og fullkomnunarlöngun. Það er
hætt við, að hófla'ust lof stigi lítl þroskuðum nemendum
tll liöfuðsins, geri þá of-ánægða með sjálfa sig og dragi
úr sjálfsgagnrýni þeirra. Kennarinn verður að niuna, að
unglingur, sem gengur ágætlega vel 10—12 ára, gelur ver-
ið alveg í meðallagi 15—16 ára. Og loks að góðir og jafn-
vel ágætis námshæfileikar í skólum eru ekki alllaf örugt
merki um afburða hæfileika á sviði vísinda, tækni eða
lista. Þroskunarmöguleikar eða þroskunarhæfnin og bráð-
ur þroski er sill hvað. Oft virðast þeir gagnstæðir hvor
öðrum. Það er lengi að skapast mannshöfuðið, scgir
gamall málshátlur, og það er ofl því hetra sem það er
lengur að skapasl. Mcnn sem seinna hafa orðið miklir
andans menn, hafa frekar sjaldan beinlínis skarað fram
lir í menntaskólum. Muna kennarar þeirra oft ekki eflir
þeim, svo lítið hefir á þeim horið. Veldur þessu mest
einliæfni þeirra, löngun og tilraunir lil að hugsa sjálfir
frumlega og sjálfstælt, sem er að noklcru leyti gagnstætt
því að tileinka sér þekkingu og nema af öðrum. Þroski
jieirra og liæfileikar koma ekki fram í verkinu fyr en
löngu seinna. Kennarinn verður því að forðast að koma
jieirri liugsun inn hjá nemendum, að góðar einkunnir,
verðlaun og annað lof, sé öryggi fyrir gengi í framtíðinni.
Hinsvegar má liann ekki láta nemendur skilja á sér, að
skólagengi sé einskisvirði. Hann verður að henda þcim á,
að í skólanum sé aðeins um laun að ræða fyrir skóla-
vinnu. Þeir liafi rétl til að gleðjasl yfir því, en þeir megi
vilá, að lífið krefjist mikils af þeim.
3) Kennarinn verður að innræta nemendunum ást á
vinnunni sjálfri, vekja lijá þeim þörf á því að gefa sig
allan og einlægan einhverju vcrki. Laun livers verks eru
í jiví sjálfu fólgin, en ekki i jieim ytri heiðursmerkjum,
lofi eða frægð, sem maðurinn kann að hljóta fvrir jiað.