Menntamál - 01.04.1937, Blaðsíða 48

42
MENNTAMÁL
ar uppvaxandi kynslóðir, svo eftir þvi ælli mannkynið
að vera orðið býsna slæmt. Nei — æskan er ætið, og
á að vera von okkar og stolt. Ef unga fólkið er ekki
eins og við viljum að það sé, þá er það venjulega að
kenna þeim uppeldisstofnunum, sem liaí'a mótað það,
heiinilunum, skólunum og, ekki sízt, hinu ríkjandi al-
menningsáliti. Ef það er lieilhrigt, verður æskan líka
heilbrigð. Ef það er sjúkt og rangsnúið, þá eru jaínvel
liin einstöku heimili og skólar liarla máttlítil.
Ég veit ekki, livort það er rétt að fara að gagnrýna
islenzka nútímaæsku. Hún stendur nú, eins og þjóðin
öll, á því gelgjuskeiði, sem krefst þess, að á uppeldis-
málunum sé tekið fastari tökum, með meiri festu, og
meiri ábyrgðartilfinningu en nolckru sinni fyrr.
Yið, sem höfum liaft náin kynni af ungu fólki um
langt skeið, komumst ekki lijá þvi að kynnast skap-
gerð j)ess, eðliskostum og eðlisgöllum. Og livað sem
segja má um íslenzka nútímaæsku verður ])ví ekki neit-
að, að hún er að mörgu leyti glæsileg. Ilún er frjáls-
mannleg og vill vera frjáls. Hún er leitandi, og vill vissu-
lega veita fegurð og glæsileik inn í þjóðlífið. En hún
er líka barn síns tíma. Siðan heimsstyrjöldinni lauk
hefir rás viðhurðanna, líf og alhafnir j)jóðanna, verið
mótað af einskonar vöntun á jafnvægi. Þetla jafnvægi,
og feslu í skapgerðina, vantar íslenzka æsku. Þess vegna
getur hún síður en clla tekið á hinum mörgu og fjöl-
þætlu verkefnum sínum með ráðnum lmg. Vaxandi með-
læti hefir gert hana veiklyndari, úthaldslausari og liverf-
lyndari. Hún er ekkert sérstaklega gefin fyrir að leggja
á sig erfiði. „Finna liitann í sjálfum sér, og sjálfs síns
kraft til að standa á mót“.
Þó þarf íslenzk æska um fram alll að verða sjálf-
stæð, sterk og hugrökk. Ilún })arf líka að eiga eitllivað
það, sem hún getur treyst. Einhverja sterka taug, sem
bindur hana við fortíð sína. Því j)ar liggja hennar