Menntamál - 01.04.1937, Blaðsíða 51

MENNTAMÁL
45
samfélagið fær henni næg verkefni og' gefur lienni kost
á að vinna fyrir þau, nema því ver liafi til tekizt með
uppeldi liennar. En guð hjálpi þeirri þjóð, sem ekki
elur æsku sína upp i skóla vinnunnar, þjóð, sem elur
æsku sína upp við athafnaleysi, og lokar fyrir henni
þeirri einu leið, sem liggur til lífsins, leið starfsins.
Skólamálum okkar hefir miðað vel áfram síðustu ár-
in, en enginn skóli getur hjargað þeirri æsku, sem fær
ekki að vinna þegar út úr skólunum kemur, og það eru
óneitanlega hin bitru örlög margra skólanna okkar nú,
að skilja unga fólkið eftir á nokkurskonar eyðiskeri.
Lærður atvinnuleysingi er lillu hetur kominn en liinn,
sömu örlög hiða beggja, og svo mikla trú sem ég liefi
á skólunum, myndi ég hiklaust, ef um það væri að
velja, gefa nokkra skóla fyrir slarf handa þeirri æsku,
sem nú stendur við Heljardyr atvinnuleysisins.
Og myndi nokkur hugsandi maður gela sofið væran
blund, ef honum væri það ljóst, að fjöldi æskumanna
væri að visna upp og missa trúna á allt annað en ein-
hverja draumórakennda byltingaparadís. Ilvað er eðli-
legra en að við slíkt vonleysisástand þróist allskonar
sjúkir draumar um óeðlilega úrlausn, þegar hin eðli-
lega ekki fæst, sem er: Starf lianda öllum. Og sú úr-
lausn fæst tæjdega með eðlilegum liætti fyrr en jafn-
vægi kemst aftur á milli hinna hálftómu sveita annars-
vegar og hinna yfirfylltu kaupstaða og' kauptúna iiins-
vegar.
Hvert sem við lítum, sjáum við ýms vandamál, sem
hafa á síðustu tímum skapast i þjóðfélaginu, og þá einn-
ig á sviði uppeldismálanna, vandamál, sem krefjast
nýrra sjónarmiða, nýrra og traustari átaka, og þá verð-
Ur ekki hjá þvi komizt, að snúa sér til skólanna, þótt
margt sé þeim ofvaxið. Það má segja, að sú ábyrgð,
sem á þeim hvílir, hafi að sama skapi vaxið, sem upp-
eldisáhrif heimilanna hafa þorrið, og það liygg ég að