Menntamál - 01.06.1955, Blaðsíða 88
150
MENNTAMÁL
5. Kvikmyndavélin getur stækkað hlutina á myndinni
eða smækkað, eftir því sem hentar.
Gera má ósýnilegan smæðarheim sýnilegan, ef hann er
kvikmyndaður gegnum smásjá. Þá sjást á myndfletinum
lífverur og starfsemi þeirra, sem eru með öllu ósýnilegar
berum augum. Eins er um ýmislegt, sem að vísu er sýni-
legt berum augum, en verður margfalt skýrara og ein-
kennin ljósari, ef tekin er af þeim nærmynd. Góð mynda-
vél getur náð skýrri mynd af því, sem er aðeins 2—3 sm
frá, en í slíkri nálægð greinir auga manns ekki neitt.
6. Minnisverða atburði, sem náðst hafa á kvikmynd, er
hægt að sjá aftur og aftur eftir vild.
Um þetta mætti nefna mörg dæmi. Heklugos er kvik-
myndað, Skeiðarárhlaup, heimskunnur snillingur sýnir
íþrótt sína o. s. frv.
Slíkir náttúruviðburðir sem eldgos eru ekki daglegir,
sem betur fer, jafnvel ekki á íslandi. Hinar ágætu kvik-
myndir, sem þeir Ósvaldur Knudsen, Steinþór Sigurðsson,
Árni Stefánsson o. fl. gerðu af Heklugosinu 1947, munu
gefa yfirgripsmeiri og fullkomnari hugmynd um gosið en
þeir hafa fengið, sem skutust snöggvast í námunda við
fjallið, meðan gosið stóð yfir, og sáu ef til vill einn hraun-
leðjustraum álengdar, en annars mest reyk og svælu.
Borið getur við, að hægt sé að gera kvikmynd af hand-
brögðum snillings, hvort heldur hann kann að vera skurð-
læknir að starfi, listmálari eða stúlka að kverka síld.
Myndina er svo hægt að horfa á aftur og aftur og læra
af henni það, sem lært verður með því að horfa á. Og
jafnvel getur verið auðveldara að læra af myndinni en
manninum sjálfum. Ef slyngur kunnáttumaður tekur
myndina, beitir hann ýmsum ráðum til þess að loka það
úti, sem líklegt er að trufli athyglina, notar mjög nær-
myndir og lætur þá aðeins sjást hendur, sem leika við
verkið.