Menntamál - 01.06.1955, Blaðsíða 60
122
MENNTAMÁL
barna fyrir rituðu máli og efni þess. En slíkt er vitan-
lega ekki hægt, nema skólarnir hafi mikinn og góðan bóka-
kost. Ekki er mér kunnugt um, hvernig þeim málum er
háttað í barnaskólum almennt. Hér í Reykjavík eiga barna-
skólarnir mikið safn lesflokka með um 30 eintökum af
hverri bók í flokki. Miðbæjarskólinn á t. d. um 200 flokka
og Austurbæjarskólinn yfir 300, eða þeir báðir um 15000
bækur alls. Meginhlutinn af þessum bókum er keyptur fyr-
ir lesbókagjald, sem börnum er gert að greiða. Hinir nýrri
skólar hafa fengið stofnstyrk til kaupa' á lesflokkum frá
bæjarsjóði Reykjavíkur.
Þessi söfn eru notuð á þann hátt, að valinn er bókaflokk-
ur og honum skipt milli nemendanna. Les þá eitt barnið
upphátt, enn önnur eiga að fylgjast með hvert í sinni
bók. Aðferð þessi hefur þann kost, að kennaranum er þá
auðvelt að skýra orð og efni þess, sem lesið er og beina
athygli barnanna að því, er mestu máli skiptir. En hún
hefur aftur á móti þann ókost, að kennarinn hefur enga
vissu fyrir því, að um samtaka lestur sé að ræða, þótt allir
nemendur bekkjarins hafi sama eintak bókar. Sé upples-
arinn hraðlæs getur vel farið svo, að hin treglæsari börn
dragist aftur úr. Sé lesarinn aftur á móti stirðlæs, er hætt
við, að hraðlæsu börnin bindi sig ekki við flutning hans,
heldur lesi hratt áfram, einkum er um forvitnilegt eða
áhugavert efni er að ræða. Við bæði þessi atvik truflast
samlesturinn að meira eða minna leyti. Mætti því eins
hugsa sér, að börnin hefðu sína bókina hvert um óskyld
efni, sem þau læsu í hljóði, en eitt upphátt fyrir kennar-
ann. Fengju þau síðan aðra bók eftir eigin vali, er hinni
fyrri væri lokið. Með þessum hætti mundu börnin fá jafn-
mikla æfingu í raddlestri og hljóðlestri eins og með sam-
lestraraðferðinni, sem einnig er einhæfari og fábreyti-
legri en hin, er nú var lýst. En ekki er hægt að hafa þennan
hátt á, nema til sé í kennslustofunni bókasafn — bekkjar-
bókasafn.