Menntamál - 01.06.1955, Side 100

162
MENNTAMÁL
GUÐMUNDUR ÞORLÁKSSON cand. mag.:
Nokkur orð um námsefni og kennsluaðferðir
í framhaldsskólum.
Það eru ekki margir áratugir síðan alþýðufræðsla hér
var í því fólgin að læra að lesa og draga til stafs og læra
kverið. Þau börn, sem vel voru gefin, lærðu „átján
kafla kverið“, en miður gefin börn urðu að láta sér nægja
styttra kver, „tossakverið" eða voru jafnvel fermd „upp
á trúarjátninguna". Meginhluti kvera þessara, hverju
nafni sem þau nefndust, voru ritningargreinar og skýring-
ar á þeim auk nokkurra spurninga og svara við þeim.
Kverið skyldi læra orðrétt. Það voru „aumingjar“, sem
gátu ekki lært ,,tossakverið“, og margt barnið mun hafa
verið sannfært um ,,aumingjaskap“ sinn, þegar ekki tókst
að festa þessar dularfullu romsur í minni eða skýring-
arnar reyndust því enn flóknari en greinar þær, sem þær
áttu að skýra.
Fyrir um það bil hálfri öld, eða rúmlega það, bæt-
ast við nokkrar lesgreinar, sem talið er, að almenningur
hafi gott af að vita einhver deili á, t. d. landafræði, nátt-
úrufræði og saga. En börnin breyttust ekki. Sum þeirra
gátu lært þetta allt og mikið meira, önnur áttu fullt í fangi
með námið, og loks var stór hópur, sem alls ekki gat munað
þetta, enda þótt miklum tíma væri varið til þess að þvlja
lexíurnar með ógnir vandarins yfir höfði eða bakhluta.
Kennsluaðferðin var víðast sú sama og verið hafði á
kvera-tímabilinu. Námsefnið var bútað niður, og skyldi
læra einn bút undir hverja kennslustund, og þau, sem
,,gáfuðust“ voru, lærðu lexíur sínar orðrétt.
Þegar svo iðnvæðingin heldur innreið sína hér á landi,