Menntamál - 01.12.1955, Qupperneq 45

MENNTAMÁL
227
Þá nefni ég að síðustu dæmapróf, þar sem dæmi eru
sett upp til úrlausnar, ýmist með tölum eða lesmáli.
Þekkjum við þar þezt okkar venjulegu reikningspróf. En
til viðþótar og oft í staðinn fyrir þá tegund dæma eru
víða notaðar ýmsar rökþrautir, sem miða að því, að þjálfa
nemandann í að draga ályktanir af gefnum forsendum,
án þess að krafizt sé reiknislegrar þekkingar. Þetta miðar
aftur að því að ala upp fólk með ,,hagnýta“ þjálfun og al-
menna dómgreind.
Við árspróf eða lokapróf er algengt í mörgum banda-
rískum skólum og víðar að nota öll þessi form, og er
prófið þá 6—8 vélritaðar síður og tíminn til úrlausnar um
1 klukkustund.
f upphafi þessa máls var varpað fram spurningu m. a.
um það, hvaða tilgangi kennsla og próf ættu að þjóna.
Menn getur endalaust greint á um þessa hluti. En sé
kennt, þá er oftast einnig prófað, og prófið hlýtur að
vera í samræmi við markmið kennslunnar, hver sem þau
annars eru.
Tvennt er það m. a., sem hafa verður í huga, þegar próf
eru samin og lögð fyrir nemendur, en það er gildi (vali-
dity) og áreiðanleiki (reliability) prófanna. Gildi hefur
prófið því aðeins, að það prófi það í raun og veru, sem því
er ætlað að prófa.
Áreiðanleki prófs er tryggður, ef það sýnir sömu eða
mjög svipaða útkomu við endurtekningar, þ. e. ef það
er sjálfu sér samkvæmt. Próf, sem byggjast að miklu leyti
á ritgerðaspurningum eru óáreiðanleg vegna þess, að allt
mat er óáreiðanlegt, eins og áður hefur verið sannað með
dæmum. Áreiðanleiki þýðir hér annað en sannleiksgildi.
Próf getur verið áreiðanlegt án þess að hafa gildi, en aft-
ur á móti verður hvert það próf að vera áreiðanlegt, sem
talið er hafa gildi.