Heimilisvinurinn - 01.01.1904, Side 31

31
vizkunnar. Þetta er hin öruggusta vissu-undirstaða,
sem yfir höfuð er unnt að hugsa sér á jörðu þess-
ari. Því engin vissa á jörðu er meiri enn sú, sem
sprettur af þrýstivaldi samvizkunnar; og aldrei er
þrýstivald samvizkunnar meira enn þá, er hún þrýst-
ir mér til að ganga á móti ákærum hennar sjálfrar.
Það þarf minni samvizkuþrýsting til að ganga í ber-
högg við allan heiminn, enn til þess að ganga á
þennan hátt í berhögg við sjálfan sig. Svo mega
hinir „nöktu andar“ stæra sig af þvi, að þeir þekki
til þess að veltast i „hringiðuelfi hugsunaiinnar",
— hér er hringiðuelfur með sterkara straumkasti
enn nokkur önnur. En hver, sem hættir sér út í
hana, hann sogast, guði sé lof, ekki niður i djúpið,
heldur iyptist hann upp á klettinn! — —
Eg vona nú, að það sé ljóst, hvers vegna speki
spekinganna er öfug: „Yér viljum ekki trúa náð-
inni, fyr enn vér höfum reynt náðina“.
Pað er öfugt — fyrst og fremst af því, að
reynd guðs náðar getur eigi verið annað enn ávöxtur
trúarinnar; og þessu næst af því, að á undan trúnni
fara aðrar reyndir, sem í sjálfu sér eru nægilegar
til að leiða oss til trúarinnar. Trúin verður að vísu
á þennan hátt nokkurs konar stökk og vogun; en
þó hvorki stökk í blindni né vogun í óvissu, heldur
vogun knúin fram með reyndum, er sannkær maður
fær eigi gengið á snið við: — reyndinni um and-
lega fátækt sjálfs sín og guðlegt vald orðsins. í