Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1925, Blaðsíða 28

22
Sigurður Guðmundsson:
IÐUNN
uðu að honum, að þeim væri eigi til neins að fara með
skreytni við sig. Hann telur miklu skifta, að rannsóknar-
dómari eigi í vitum sínum þenna næmleika fyrir hugs-
unurh annara (næmleika »fyrir hugskeytum« kallar Her-
mann það). Giska má á, að Hermanni hafi, vegna reynslu
sinnar í þessu þjófnaðarmáli, skilist nauðsyn á slíkum
næmleik. Með næmri eftirtekt og skynjan á líkamlegum
efnum varð hann þess var, að nokkuð var grunsamt í
vasa þjófsins, og með næmleik fyrir því, sem fram fór
í annars manns hug, varð honum grunur að raddblæ
hans, svip og geði. Sú skarpvísi ein og hyggja, sem
starfar ofan vitundar, gat ekki blásið honum í brjóst
þeirri örygð, er sigur veitti í slíkri veiði, þótt eigi megi
lítið gera úr aðstoð slíkra eiginleika. En þær einar gátu
eigi sagt honum, að annað væri óhugsandi um völd á
þessu peningahvarfi, en að þessi væri þjófurinn og eng-
inn annar (smbr. og skoðun sýslumanns, er engin ástæða
er um að ætla, að hugsað hafi nje ályklað skakt). Her-
mann var í æsku fundvís og ratvís, skeikaði aldrei að
rata, þótt hann væri »á ferð í glórulausum stórhríðum«.
Þessi ósjálfráða ratvísi varð honum hjer að nokkru liði.
Hermanni farast svo orð um þessa færni sína, að
hann hafi verið »næmari fyrir taugaáhrifum en alment
gerist«. Hann fann á sjer, ef eitthvað var á seyði í garð
hans (smbr. »Dulrúnir«). Fjelögum hans tókst því aldrei
að hrekkja hann. Svo hvass var þessi næmleikur hans
eða þetta sjetta skilningarvit eða þessi hyggja neðan vit-
undar, sem erfitt er að skýra og skilja. En hjer virðist
mjer komið að einni megineigind í eðli hans. Það er
nœmleikur, siðferðilegur og sálarlegur næmleikur, næm-
leikur tilfinninga og skynjana. Hann er gæddur sama
næmleika, sem mörgum góðskáldum og listamönnum er
gefinn. En þessi eiginleiki var fjöltækari í Hermanni