Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1930, Blaðsíða 115

IÐUNN
Úr hugarheimum.
321
hvort einstaklingarnir hryggist eða gleðjist, slíkt sé
einkamál og geti engu ráðið um almenn efni. Þessu er
þó ekki svo farið. Sennilega er ekkert áhrifaríkara í
samskiftum mannanna en hugblærinn, sem yfir þeim er,
það og það skiftið. Eitt skálda vorra heldur því líka
fram, að hugarástand hvers eins ráði alveg úrslitum um
það, hvernig honum komi heimurinn og mannlífið fyrir
sjónir, hvern dóm hann leggi á það, því, segir skáldið:
„Qrátandi séröu aðeins hatur og hrygð,
en hlæjandi, ástúð og gleði og trygð".
Eg hygg, að í þessum Ijóðlínum sé ekkert ofmælt um
töframátt gleðinnar. Hún er í fyrsta lagi dásamlega
sameinandi. Olíkustu skoðanir, megnustu andstæður geta
fylkt sér undir merkjum hennar í uppgerðarlausu bróð-
erni. Hún er í öðru lagi full samúðar, góðgirni og hjálp-
fýsi. Og hún er í þriðja lagi voldugur orkugjafi, sem
knýr fram trú á lífið og verðmæti þess. Sú trú skapar
bjartsýni, en bjartsýnin er aftur sá eldstólpi, er leiðir til
framtaks og athafna á öllum sviðum. Niðurstaðan verður
því, að gleðistundir einstaklinganna geti á þennan hátt
orðið vígði þátturinn í þjóðarsamheldninni, þjóðargöfg-
inni, þjóðarþroskanum.
En er nú altaf auðvelt að styrkja þennan þátt skap-
gerðarinnar? Er altaf auðvelt að gleðjast? Er yfirleitt
af mörgu að gleðjast? Skyggja ekki annir hversdags-
lífsins, áhyggjur þess, sorgir þess, einatt á gleðina? Svo
þarf ekki að vera. Gleðin á að vera í önnunum, af því
að þær orsakist af gagnlegum störfum. Gleðin á að vera
í áhyggjunum, af því að þær skapist af baráttu fyrir
göfugum málefnum. Og gleðin er í sorginni, af því að
hún færir oss nær Guði.
Sannarlega er af mörgu að gleðjast. Lífið er fult af
fagnaðarefnum. Lindir gleðinnar eru sístreymandi, raddir
hennar síhljómandi, svo að segja við hvert vort spor.
En vér þurfum að auka skygni vora á þessar lindir, svo
oss sjáist ekki yfir þær, skerpa hljóðnæmi vort á þessar
raddir, svo þær fari ekki fram hjá oss. Þegar vér því
lítum á hina ytri náttúru, hvort heldur upp frá daglegu
störfunum eða í tómstundunum eins og nú, þurfum
Iðunn XIV.
21