Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Side 33

ÍÐUNN
List.
127
meiri sannleika að finna um lífið og viðfangsefni þess
en í nokkurri heimspeki eða vísindagrein. Hljómlistin
leiðir okkur inn í heim hugsana og tilfinninga, sem eru
einskonar kjarni allra mögulegra hugsana og tilfinninga.
Það er ekki ósvipað því og um innsæi væri að ræða.
Eitt einasta sönglag (stundum jafnvel einn tónn) getur
líkst stærðfræðilegri meginreglu áð því leyti, að það
getur leyst ógrynnin öll af flóknum viðfangsefnum, bæði
geðrænum og hugrænum. Sönglistin er eilífð augnabliks-
ins, takmarkaleysi púnktsins, ódauðleiki dauðans. Hún
sameinar mótsetningarnar á dásamlegan hátt, en það er
einmitt takmark allrar listar.
Það er algildur sannleikur, sem þó er alt of lítill
gaumur gefinn, að hið skapaða hlýtur að fela í sér
meira eða minna af skapara sínum. Enginn getur lagt í
verk sín annað eða meira en það, sem hann er. Þess
vegna er ekki sama, hvernig listamennirnir lifa. Þó á
þetta alveg sérstaklega við um hljómlistina. Þar er sam-
bandið sérstaklega náið milli framleiðandans og þess,
sem hann framleiðir. Jinarajadasa segir frá því, að hann
hafi einu sinni á Italíu komist í kynni við tenórsöngvara
einn. Hann var frægur mjög og hafði sungið bæði á
Spáni og í Rússlandi. Upphaflega var hann garðyrkju-
drengur. En svo var hann sendur á hljómlistarháskólann
í Mílanó. Eftir nokkur ár kom hann aftur, lærður mjög
og frægur. Kvöld eitt söng hann nokkra ástarsöngva í
áheyrn Jinarajadasa. En Jinarajadasa segir, að söngvari
þessi hafi ekki þroskast hið innra, hvorki siðferðilega
né andlega, þessi ár, sem hann var að læra að syngja.
Hugmyndir hans um ást t. d. hafi enn þá verið hug-
myndir óvalins bónda eða garðyrkjumanns. og enda þótt
hann syngi eftir öllum Iistarinnar reglum, hafi söngur
kans komið upp um þetta andlega ásigkomulag hans,