Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 73
IÐUNN
Lifandi kristindómur og ég.
167
upp frá dauðum, birzt lærisveinum sínum eftir uppris-
una; stigið upp til himna, sæti þar til hægri handar föð-
urnum og kæmi þaðan í dýrð sinni til þess að dæma
lifendur og dauða. Og það taldi fólk þetta hverri mann-
kind vísastan veg til sáluhjálpar, að trúa fræðum þess-
um bókstaflega og breyta eftir þeim í orðum og athöfnum.
Svona voru trúarhugmyndirnar á heimili foreldra
minna. Svona voru þær á hverjum bæ í Suðursveit. Og
ég hygg, að mér sé óhætt að fullyrða, að þessu líkar
hafi þær verið á hverju bygðu bóli í Austur-Skaftafells-
sýslu, meðan ég var þar. Gagnrýning á kenningum heil-
agrar ritningar var þar meiri nýjung en hvalrekar og
skipsströnd.
Ekki var fólk þetta heimskara né fáfróðara en gengur
og gerist, þótt það tryði í barnslegri einlægni svona ólík-
legum hlutum. Þá var fjöldi skynsamra manna í Skafta-
fellssýslu, og hagleiksgáfa var þar almennari en ég veit
dæmi til annarsstaðar. Því sagði prestur einn þar eystra,
að allir Suðursveitungar væru fæddir með hamar og sög.
En Skaftafellssýsla hafði öldum saman verið mjög
einangruð frá hugmyndaviðskiftum umheimsins. Að vestan
er hún skorin frá Suðurlandsláglendinu af mörgum höfuð-
söndum. Yfir sandana velta kolmórauð vatnsföll, er tálma
mjög umferðum. Að austan er sýslan skilin frá megin-
landinu af hárri og langri heiði. Á sjávarsíðuna eru
brimsandar og hafnleysur. Fram undir síðustu aldamót
kom ekki nein önnur fleyta til Skaftafellssýslu en kaup-
skip frá Danmörku einu sinni til tvisvar á ári. Að baki
bygðarinnar er risavaxinn fjallgarður og víðar jökulbreiður.
Skaftfellingar lifðu því og hrærðust í gömlum hug-
myndaheimi alla leið fram undir síðustu aldamót. En
bá tóku ýmsar nýjar hugmyndir að seytla út yfir sýsl-
una. Ekki höfðu þær þá fest verulegar rætur í Suður-