Kirkjuritið - 01.09.1949, Blaðsíða 90

248
KIRKJURITIÐ
hundraðshluti sóknarmanna skyldi að meðaltali sækja kirkju
til prestsins síns árlega í sveitum landsins? o. s. frv.“
Þannig kemst þessi gáfaði dómari að orði, og þykir mér
honum skeika undarlega í rökvísinni, er hann fer að bera
saman kirkjusókn í sveitum landsins og kjörfundasókn. Hér
er þó ólíku saman að jafna. Fyrst og fremst fara kosningar
að jafnaði ekki fram nema fjórða hvert ár. Þarf því „árleg“
kirkjusókn engan veginn að vera 80—90% til að jafnast á
við kjörfundasóknina. í öðru lagi keppa að jafnaði margir
flokkar um völd í kosningum, og hefir þá hver þeirra sína
atkvæðasmala og bíla á kjördegi til að drífa fólkið af stað
og sækja það á kjörstað, nærri því hvort sem það vill eða
vill ekki. Engan slíkan gauragang setja kirkjurnar af stað.
Menn eru gersamlega sjálfráðir um það, hvort þeir koma til
kirkjunnar eða ekki. Þeir fara algerlega eftir eigin hvöt og
hentugleikum. Samt er ég ekkert hræddur við samanburðinn.
Ég hygg, að það sé alveg ugglaust, að víðast hvar í sveitum
mæti 80—90% safnaðarins ekki aðeins á hverjum fjórum ár-
um heldur árlega og iðulega sé kirkjusókn miklu meiri. Það
er meira að segja miklu algengara en höfundinn grunar, að
kirkjugestir í sveitum samsvari fjórðungi til þriðjungi allra
safnaðarmanna við hverja messu. Svo að enda þótt stjórnmál
séu nú mikil trúarbrögð með þjóðinni, efast ég um, að póli-
tískir fundir og jafnvel kjörfundir yrðu nokkuð betur sóttir
er til lengdar léti en messur, fengju allir að vera sjálfráðir
ferða sinna, og þeir væru haldnir jafn oft.
Samanburðurinn er því út í hött. Það er eins og sumum
mönnum geti aldrei dottið annað í hug, en að fólksfæð við
messur hljóti að stafa af dugleysi og andlegum ræfilsskap
prestanna. Ég er svo sem ekki að halda því fram, að vér,
íslenzkir prestar, séum svo sem nokkrir skörungar eða gáfna-
ljós. En sennilega erum vér sízt verri að meðallagi en stéttar-
bræður vorir í öðrum löndum og naumast miklu lakari upp
og ofan en oft fyrri. Messuföllin í sveitunum koma yfirleitt
af allt öðrum ástæðum en að prestar séu mikið aumari nú
en áður eða fólk vilji ekki gjarnan koma til kirkju. Það er
hin harða lífsbarátta í fámenni og einangrun sveitarinnar,
sem kemur ekki sízt til greina. Langflestir eru orðnir ein-
yrkjar, sem hlaðnir eru störfum frá morgni til kvölds, helga