Jörð - 01.05.1945, Blaðsíða 70
68
JÖRÐ
Evrópu“. Allt sýnir þetta það, að Þjóðverjar og danskir nazist-
ar eru óánægðir með ástandið í Danmörku og veldur margt.
ÞESSI mál og mörg önnur reyndu mjög á dansk-þýzku
sambúðina. Erfiðleikarnir náðu hámarki sínu í september-
]ok eða kringum afmælisdag konungs. Tvennt varð einkum til
jress, að í odda skarst. Annað var orlof hinna svonefndu dönsku
sjálfboðasveita frá austurvígstöðvunum og heimkoma þeirra til
Danmerkur. Hitt var svar konungs við afmælisskeyti Hitlers
26. september.
Konungur svaraði skeyti Hitlers með stuttu þakkarskeyti.
Að því er „Frit Danmark" segir, var þetta þakkarskeyti alveg
eins orðað og öll önnur þakkarskeyti konungs til Hitlers, síðan
liann tók við stjórn, en Nazistar segja, að heillaóskir Hitlers
hafi verið svo persónulegar og hjartanlegar, að ekki hefði átt
að kasta höndunum til svarsins. Konungur á einnig eftir á að
hafa fallizt á það að senda þakkarbréf.
Það var sett í samband við þessi skeytamál, að þýzki sendi-
herrann í Kaupmannahöfn og danski sendiherrann í Berlín
vóru kvaddir heim til þess að ráðgast við stjórnir sínar. En
slíkar heimkvaðningar eru að vissu leyti hæversklegt form á
því að slíta stjórnmálasambandi.
Heimkoma sjálfboðaliðssveitanna var þó erfiðara úrlausnar-
efni. Þar, sem menn óttuðust um óhöpp í sambandi við heirn-
komu þeirra, rættist einnig fljótlega. Þjóðverjar og danskir
Nazistar tóku þeim með fögnuði á járnbrautarstöðinni, þýzki
sendiherrann og Fritz Clausen héldu ræður og skrúðganga var
farin urn borgina. En öllu þessu tóku Danir með nöprum
kulda afskiptaleysisins. Síðan varð Iiver áreksturinn af öðrum
á götunum í Kaupmannahöfn og í öðrum bæjum víðsvegar um
land. Þar sem „hetjurnar frá austurvígstöðvunum" komu ögr-
andi fram, lenti þeim sarnan við fólkið og urðu alvarlegir á-
rekstrar á Vesturbrú í Kaupmannahöfn 27. september og særð-
ust þar allmargir menn. Fyrir og eftir heimkomuna hafði Fritz
Clausen sjálfur og dönsku nazistablöðin dylgjað ýmislega um
hlutverk sjálfboðaliðanna, þegar lieim kæmi. Þetta var al-
mennt skilið á þann veg, að þeir ættu að verða kjarninn í þeirri