Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1924, Qupperneq 60

Eimreiðin - 01.01.1924, Qupperneq 60
56 NÝLENDA ÍSLANDS eimreiðiN svo sem alt of mikið sé einatt gert úr fíkn valda og ríkis- víkkunar í Noregi gagnvart Islandi og Grænlandi, sem megin- orsök til breytingarinnar 1261—’62, enda bendir sú aðferð, sem beitt var til þess að koma samningum á, til þess miklu fremur að boðorð kristninnar hafi ráðið mestu um hina nýju ráðstöfun, bæði hjá íslendingum og Norðmönnum. Þannig er sagt um Hinrik Karlsson biskup yfir Hólastifti (1247—’60). sem sat þó einungis 5 ár að embætti sínu hér heima, að honum hafi verið ekki síður ant um yfirráð konungsins yfir Islandi, heldur en frelsarans. Af þessu og mörgu öðru verður ráðið, að stofnun konungsvaldsins hefur einatt verið haldið fram hér eins og siðabót. En öflugasti vitnisburður sögunnar í þessa átt er þó aðferð konungs sjálfs að lokum, til þess að koma samningum á. Hann lét erindreka sína ganga milli ein- stakra (helstu) manna og fá þá til að heita því að taka kon- ungsvald yfir sig, áður en málalok voru látin koma til kasta alþingis. Þrír Grænlendingar, sem ætla má að hafi verið mikils metnir bæði heima og í Noregi, tóku þetta að sér, þá er þeir dvöldu í Noregi, fáum árum áður, og virðist lítil ástæða til þess að efast um, að þeir hafi orðið við óskum konungs aðallega vegna þess að hið gamla fyrirkomulag um réttar- reksturinn var álitið ósamboðið hinni hærri og göfgari sið- menningu. — Fjarlægðir og staðhættir í Grænlandi hafa vitanlega gert þetta undirbúningsstarf erfitt og langt þar vestra. A Islandi mun að mestu hafa verið unnið að þessu á einu ári (1261); en á því sama ári komu Grænlendingarnir utan og fluttu konungi fregnir um almennar, góðar undirtektir landslýðsins þar. — Hafa sumir viljað telja þetta sönnun sjálf- stæðrar ríkisstöðu Grænlands; en þegar athugað er fyrirkomu- lag sambandsins milli móðurlands og nýlendu, og erfiðleik- arnir við siglingar til Grænlands, getur engan furðað, þótt lengri tími væri ætlaður til undirbúnings þessa í nýlendunni, heldur en hér á landi. A hinn bóginn er það víst, að gamli sáttmáli var gerður samhliða milli konungs og íslenskra þegna í báðum löndum. Um afsal landsréttar var í hvorugu land- inu að ræða, eins og nú verður að viðurkennast af öllum, eftir afdrif þrætunnar um eðli og réttarmerking gamla sátt- mála milli Dana og íslendinga, eins og áður var á vikið.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.