Eimreiðin - 01.07.1924, Page 17

E[MREIDIN
]OHN MILLINGTON SVNGE
209
skap, enda förlaðist Synge aldrei sú góða gáfa, þótt stundum
kryddaði hann háðið meinlausri kýmni eða hæfi það upp í
hinn háleitasta skáldskap. í gleðileik sínum í þremur þáttum
The \\/ell of the Saints (Brunnur hinna heilögu) meiðir hann
en9an með skopi sínu. Þó kunnu Irar ekki að meta leik
tenna, er hann var sýndur í fyrsta sinn á Abbey-leikhúsi í
^ublin 4. febrúar 1905, því ekki komu nema um tvær tylftir
að horfa á hann, en sama kvöldið fyltu Dublinbúar annað
leikhús rétt hjá, þar sem lítilfjörlegur og tilgangslaus Lundúna-
sjónleikur var sýndur. Efnið í The WJell of the Saints er sí-
9>lt og finst í bókmentum flestra þjóða. Einu sinni fyrir tveim
öldum eða þar um bil kom förumunkur til þorps eins á ír-
jandi og gerði dásamleg kraftaverk. Snúast meginatriði leiks-
,ns um tvö blind beiningahjú, Martin og Mary Doul, sem eiga
sér enga innilegri ósk en þá að öðlast sjónina, svo þau geti
séð hvort annað, sem þau með því fjöruga ímyndunarafli, sem
hlindum er meðfætt, hafa hugsað sér að jafnist við konung
°9 drotningu að fegurð og tíguleik. Skilningslaus lýðurinn
9erir á sinn grimdarlega hátt sitt til að ala á þessari hugmynd
beirra hvors um annað, og þegar þau fá sjónina fyrir krafta-
Verk förumunksins, taka þau að skattyrðast út af vonbrigðun-
Uni. Það er ægilegur dapurleikur fólginn í orðum Martins
Doul, er hann segir um leið og hann fær sjónina og lítur
l^olly Byrne sitja í sæti konu sinnar og heldur vera hana:
*Ó, það var þá alt satt, sem þeir sögðu mér, Mary Doul! Ó,
<iýrð sé guði og öllum heilögum fyrir það, að eg fékk að sjá
hig áður en eg dey. Guð blessi vatnið og fætur þess, sem
har það um landið. Guð blessi þenna dag og þá, sem komu
^eð förumunkinn til mín, því hár þitt er mikið og fagurt,
hörund þitt hið mjúka og augun þín fögru mundi seiða jafn-
Vel helga menn af himnum ofan, ef þeir hefðu verið blindir
e*ns og eg og öðlast sjónina. Berðu höfuðið hátt, Mary, svo
nð eg geti séð það, því eg er auðugri en voldugustu konung-
ar Austurlanda. . . .«
Leikurinn heldur áfram með því, að þorpsbúar erta gömlu
Lijónin miskunnarlaust og koma þeim í hár saman. Þeim verður
Lvöl að því að öðlast sjónina. Á meðan þau voru blind nutu
fcau friðar og héldu heiminn vera einskonar Eden, þar sem
» 14