Eimreiðin - 01.07.1924, Blaðsíða 18

210
JOHN MILLINOTON SYNGE
EIMREIÐIN
væri að finna allar þær dásemdir, sem þau dreymdi um.
leið og sjónin hverfur gamla manninum aftur snýr hann ser
æðisgenginn að kvölurum sínum með þessum orðum:
»Og þetta verður þá það síðasta, sem eg lít augum í þessu
lífi — konugrimd og karlmannsofbeldi. Ó, guð, miskunnaðu
þig yfir mig eins og eg er nú, aumingja blindur ræfill, sem
ekkert get bitið frá mér. ... En þó að eg sé þróttlaus með
öllu, er mér gefin rödd til að bera fram bænir, og megi ÞV1
guð tortíma sál þeirra í dag og minni eigin sál um leið, svo
eg geti fylgt þeim eftir, henni Molly Byrne og honum TimmY
smið, og heyrt þau emja og veina í Víti. . . . Það verður
regluleg nautn að horfa á þau bæði, þar sem þau engjast
sundur og saman og veina af kvölum, dag eftir dag og ár
eftir ár um allar aldir. Því þá verð eg ekki blindur, enda
mun mér þá líða eins og eg væri í himnaríki, en ekki í Víti-
Eg skal líka gæta þess vel að láta Drottinn allsherjar ekkert
um þetta vita«.
Að leikslokum, þegar þorpsbúar hafa náð í förumunkinn
til þess að fá hann til að gefa gömlu hjónunum sjónina að
nýju, slær Martin öllum að óvörum tinkrúsina með töfravatn-
inu úr höndum hins helga manns.
En merkasta leikrit Synges er þó The Playbov of the
Western World (Leikarinn vesiræni). Af þeim öllum vakti það
mesta eftirtekt og umtal, deilur og gauragang. Skríllinn í
Dublin varð óður og uppvægur. Annað kvöldið sem leikurinn
var sýndur, gerðu um fjörutíu manns aðsúg að leikendunum
með ópum og pípnablæstri, svo að leikendur urðu að hætta í
miðju kafi. Þó að um þetta sama leyti væru góðar horfur ár
að Bretar veittu Irum heimastjórn, vakti það hvergi nærri
aðra eins eftirtekt í Dublin eins og leikurinn. En alt sem
óróaseggirnir höfðu upp úr látunum var það, að leikurinn var
auglýstur á ódýran hátt, og svo hitt, að hjarta Synges var
því nær brostið upp frá þessari stundu. Hin heimskulega til-
raun þeirra til að andmæla því, að flett var ofan af yfirborðs-
sléttu siðferði Ira, varð ekki til annars en að gera írsku
þjóðina, eða hinn grunnhyggna hluta hennar, hlægilegan í allra
þeirra augum, sem þektu og kunnu að meta sanna list. Og
alt kom þetta til af því, að þeir héldu, að Synge með leik
0