Eimreiðin - 01.10.1939, Blaðsíða 85
eimreiðin
HITSJÁ
429
að skuggar eru nauðsynlegir í teikningar, og þess vegna verður það stund-
ihu svo, að mann langar til að sjá eitthvað annað en eintóma göfug-
niensku og manndygðir. En Huldu er svo tamt að horfa á hið góða líjá
TOönnunum, — og skal það sízt lastað, — að þegar hún ætlar að lýsa af-
vegaleiddum mönnum, eins og t. d. kommúnistunum á Breiðhöfn í þess-
ari bók, verða lýsingarnar hálfmáttlausar. En óneitanlega er það kostur,
að innihald bóka sé svo hreinlegt, að ekki leggi, andlega talað, ódauninn
af þeim langar leiðir.
I þessu bindi er sagt frá ýmsum sömu persónum sem í fyrra bindinu,
en sumar nýjar koma og við sögu. En manni þykir vænt um þær flestar
a® loknum lestri og sér ekki eftir þeim tima, sem farið hefur í að kynn-
ast þeim.
Sagan nær alveg fram á síðustu tíma og virðist jafnvel stundum vera
komin út í það, sem enn er framtíð, enda sýnir hún að vissu leyti óska-
lönd höfundarins, — og þau eru fögur. Jakob Jóh. Smári.
AUSTRÆN FRÆÐI OG VESTRÆNAR FRAMFARIR. — „Ilmur skóga“
heitir bók (112 hls.) sem nýkomin er út eftir Grétar Fells rithöfund. Hefur
'iún að geyma nokkra fyrirlestra til kynningar á þeim indversku fræðum,
sem kölluð eru „Vedantismi“ eða Vedafræði. Þessi fræði eru háspekilegs og
trúfræðilegs efnis og njóta nú með réttu sívaxandi athygli hér á Vestur-
löndum. — Þó að þessi litla bók geti ekki rúmað itarlega útlistun liinna
öjúpsettu Vedafræða, þá dregur hún þó fram þá aðaldrætti, er nægt geta
athugulum lesanda til að átta sig á anda og stefnu kenningarinnar. —
TitiU bókarinnar hendir til þess, að Vedafræðin liafi verið og séu iðkuð
einkum af indverskum einsetumunlcum í skógum úti, er lifðu eigi aðeins
mjög ríku vitsmunalífi, heldur og í hinu nánasta tilfinningasambandi við
nattúruna og „ilm skóganna".
Orðið „Vcda“ er sanskrít og talið vera af sömu rót og norræna sagn-
orðið að vita. -— Það er nú komið alllangt á Jiriðju tugöld síðan talið er
nð Vedafræðunum hafi verið safnað og þau sctt í kerfi. En eflaust rekja
l'au rætur lengra aftur í tímann. — Öll trúarbrögð liafa tvær hliðar, ytri
(ehsóteriska) og innri (esóteriska). Ytri hliðin innilykur einlcum það, er
'ant er að kalla kirkjutrú, þ. e. kenninga-, játninga- og siðakerfið. Hin
innri snertir meira hið innra líf sálarinnar og hið raunverulega samhand
hennar við sál náttúrunnar og sjálfa tilveruna svo langt sem til nær. —
hað er einkum þetta innra viðhorf, sem Vedafræðin leggja áherzlu á og
' hja kenna mönnum að rækta. Hin ytri form, ákveðnar liugmyndir um
nUð, siðareglurnar og játningarnar, eru aðeins að skoða sem tákn og meðul
U1 hess að geta orðið samferða og lialdið uppi trúarlegu félagslífi, en
hýrkun og tilbeiðslu þessara tákna og hugtaka kalla Vedafræðin skurð-
Soðadýrkun. Hin rétta guðsdýrkun er í því fólgin að ná raunverulegu
saniiiandi við guð, lialda því og rækta það. Samkvæmt þessu verður hver
inaður að vera sinn eiginn sálusorgari, þvi að engin kirkja getur annast
hað fyrir hann. Hið andlega lif er aðcins eitt. Hið svonefnda „annað líf“,