Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1939, Blaðsíða 89

Eimreiðin - 01.10.1939, Blaðsíða 89
eimreiðin RITSJÁ 433 út frá þeim ritar hann siðan allítarlega um norrœna samvinnu, áfram- haldandi og gagnkvæma líróun viðskiftanna á Norðurlöndum, sjálfstæði Norðurlandanna og gagnrýnir nánar sænskt lýðræði, sérstaklega, eins og l>að kemur höf. fyrir sjónir. Bókin er einföld og liispurslaus greinargerð fyrir lifsskoðun þeirra manna, sem trúa á athafnafrelsið og hinn skapandi mátt einstaklings- ins, en hafa enga trú á hví, að ríki og bæjarfélög geti haft rekstur atvinnu- fyrirtækja með höndum án þess að tjón liljötist af fyrir þegnana áður e» lýkur. Hinar eilifu og endalausu nefndaskipanir hins opinbera, til bess að ráða fram úr hverju máli, eru lionum hrein viðurstygð. „Engin nefnd skálda eða málara hefur nokkru sinni skapað mikilfenglegt og fagurt kvæði eða málverk. Alt það göfugasta og dýrmætasta i listinni er einstaklingsins verk.“ Og auðvitað gildir þetta, að höfundarins áliti, eins 1 atvinnu- og viðskiftamálum eins og i skáldskap og listum. Það má ráð- leggja þeim, sein trúa á mátt múgmenskunnar, að kynna sér bók þessa. Bók Gunnars Bencdiktssonar kemur miklu viðar við en hók Wenner- Grens. Það leynir sér ekki að höf. hefur lagt meiri stund á „humaniora“ en hagfræðileg vísindi, og fyrsta ritgerðin i þessu ritgerðasafni hans, með hinum forn-semítiska titli Skilningstré góðs og ills, er um sið- ferðileg vandamál i fortið og nútíð. Hér gerir höf. þá grein fyrir upp- runa og eðli siðavitundar mannsins og siðgæðis, sem yfirleitt er liægt vera honum sammála um, og jafnvel þó að lesandinn sé á þvcröfugri skoðun við höf., þá er honum fengur að þvi að kynnast sjónarmiðum hans °g l>vi, hvernig hann rökstyður þau. Höf. telur að hin siðferðilegu vanda- mál hafi sennilcga aldrei verið eins djúptæk og áberandi og nú á tím- Ul» af þeim tveim ástæðum, að stéttamótsetningarnar hafi sjaldan rist eins djúpt og engin kúguð undirstétt hafi gert sér jafn ljósa grein fyrir iiúgun sinni og nú. Fyrri ástæðuna er erfitt að fallast á fyrir þá, sem minnast þess regindjúps, sem staðfest hefur verið milli stétta á ýmsum eidri tímabilum sögunnar, og um dæmið, sem liöf. nefnir í þessari rit- Serð (hls. 14—15) því til stuðnings, „að hér á landi sé nú á timum drepið töluvert af fólki, einkum börnum, konum og gamalmennum", er það að s°gja, að ég held að höf. lýsi sjálfum sér þar miklu ver en hann á skilið. Höf- kemur, á einni af ferðum sinum meðal smælingjanna i höfuðstaðn- nn>» til verkakonu með tvö smábörn vcik af lungnabólgu. Hún á lieima 1 köldum og rökum kjallara, er allslaus, ekki einu sinni til einn einasti kolamoli. I.íf beggja barnanna getur oltið á því, livort hægt er að leggja í °fninn hálftimanum fyr eða siðar. Höf. þýtur niður á skrifstofu fátækra- nefndar, fær eftir nokkra vafninga að taka á móti peningum fyrir kol, en sn kolapöntun, sem hann gerir fvrir þessa peninga, er „afgreidd í réttri r°ð og eftir hentugleilcum lcolasala“, þvi liöf. fær enga peninga fyrir 'iukreitis bil, og kolin koma nokkrum tímum seinna en ella. Þannig er dæmi höfundarins. Það er ekki sannfærandi, fyrst og fremst vegna þess, ‘*Ö ef Gunnar Benediktsson hefði verið sannfærður um, að hér væri um llf e®a dauða að tefla fyrir börnin veiku, þá hefði liann sjálfur náð i 28
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.