Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1939, Blaðsíða 86

Eimreiðin - 01.10.1939, Blaðsíða 86
430 RITSJÁ bimrbiðin sem kirkjutrúarmenn halria að taki við eftir dauðann, er ekki annað en sjálfur iiinn sanni vtruleiki, sem vér lifum i nú jiegar. En liann iiggur um of falinn á hak við skynheiminn, sem er ósannur og óvirkilegur, og verða menn að læra að greina liann frá til þess að geta lifað sönnu lífi hæði efnislegu og andlegu. Eftirtektarvert er að efnisvísindi vorra tínui staðfesta þetta. Þau verða að draga upp hlutræna (objektiva) mynd af öllum sínum rannsóknarefnum, vegna þess hvað liið skynlega (súbjek- tiva) viðhorf er villandi. Augað sýnir oss t. d. aðeins óverulega yfirborðs- ljósmynd, sem er ekki i neinum ákveðnum mælikvarða, heldur fer mink- andi hæði til hliðanna og i dýptina, og er hvi öll skökk og skæld. Himin- geimurinn verður t. d. að innbognum kúlufleti og hin miklu sólnakerfi að örsmúum ljósdeplum. Að likamiegum skvnfærum er maðurinn álíka og að sumu leyti ver útbúinn er skepnurnar, og duga þau honum aðeins til að lifa eins og skepna. Alt livað hann hefur gert hærri kröfur, liefur hann orðið að gripa til sinna andlegu liæfileika. Hinar geysilegu frani- farir nútímans á efnissviðinu rekja rætur sínar til hinnar andlegu vakn- ingar 18. aldarinnar, er leiddi af sér það, sem kalla má með réttu upP" götvun náttúruvisindanna — þá uppgötvun, að lilutirnir eru ekki eins og þeir sýnast, heldur liafa þeir ósýnilegt eðli og lögmál, sem liægt er ])ó að læra að þckkja með kerfishundnum tilraunum og ná tökum á, án þess að leita miiligöngu guðlegra afla, góðra og illra með bænum, áköll- unum, seiði og særingum. Þar sannaðist ioksins hin gamla staðhæfing Vedaspekinnar og annara fornra fræða, sem og Kristur áréttaði, að mennirnir væru sjáifir guðir, ]>. e. a. s. svo langt sem liin sanna þekking ])eirra nær og gefur þeim tök á náttúrukröftunuin. En einkennilegt er það, að á sviði samneytis og félagsmála er enn ríkj- andi liið frumstæða, óvirkilega hlekkingarástand skynheimsins. Mönnun- um hefur ekki ennþá tekist að koma auga á hina réttu aflciðingu af sigri vísindanna, sem er sú. að öll hin fyrri aðalstriðsatriði manna og ])jóða i milli eru nú raunverulega úr sögunni — að nú er ekki lengur um neitt að berjast — nú er opnaður nýr heimur með allsnægtir handa öllum. Og þvi ætti kepnin að hætta að snúast um ]>að að ræna náttúruna og ræna hver annan og fara að beinast að því að rækta liinn óendanlega akur fenginnar ]>ekkingar og uppskera þaðan öll þau lifsþægindi, sem ver hingað til höfum stritað og harist fyrir og þar að auki mörg, sem oss hafði aldrei dreymt um. — Enginn efi er á þvi, að hin austrænu fræði geta á ýmsan hátt stuðlað að því að glæða og styrkja svo andlegt lif her á Veslurlöndum, að ])jóðirnar geti raunverulega hagnýtt sér sinar eigm uppgötvanir og framfarir, i stað þess að kafna undir þeim, eins og lielzt horfir nú við. H. J■ ÍSLENZK FORNRIT VIII: VATNSDÆLA SAGA, HALLFREÐAR SAGA, KORMÁKS SAGA, HRÓMUNÓAR ÞÁTTUR HALTA, HRAFNS ÞÁTTUR GUÐRÚNARSONAR. Einar Ú. Sveinsson gaf út. Rvik 1939 (Hið isl. forn-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.