Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1973, Blaðsíða 113

Heimkoma handritanna
111
Island árhundreder tilbage, at der skabtes
andelige værdier, som er blevet fælles
nordisk og almenmenneskelig ejendom, —
°g hvorfor er den blevet det?
Fordi vi i den kulturarv, Island gav os,
finder menneskelig storhed og lavsind,
visdom og retsind, humor og tragedie,
ædelhed og nedrighed, drama og hverdag-
ens sysler, ndgtern historieberetning og
skrydende praleri, lykkelig og ulykkelig
kærlighed, lidenskab og had, stolthed og
fiods, ydmyghed og hengivenhed, strá-
lende fortællekunst og sand digterisk pa-
tos, ja langt mere end det. Skildringer af
ntennesker pá godt og ondt og derfor af
fidlps almenmenneskelig værdi.
Det má Island dele med alle. Du, under-
visningsminister Gylfi Gíslason, udtrykte
det i Kpbenhavn den 1. april i ordene om,
at I islændinge ville forvalte denne arv som
nienneskehedens arv, som en menneskelig
værdi i en materiel og teknologisk præget
fid. Vi pnsker jer lykke til — og nár jeg nu
overgiver dig som den islandske regerings
repræsentant Flatpbogen og Codex Regius
skal det være med et citat fra Hávamál, et
Cltat, der ofte er brugt i Danmark:
Slægt dpr,
man selv dpr,
d0 skal gods og guld,
et ærligt navn
skal aldrig d0,
et, man vandt ved sit værk.
Det navn, som Island vandt gennem sin
^fiddelalders kulturelle indsats, vil aldrig
Að lokinni ræðu Helge Larsens
’fienntamálaráðherra kvað við ákaft og
* p 0
r sögn byggð á segulbandsupptöku í vörslu Segulba
innilegt lófatak viðstaddra, er stóð langa
stund.*
Þá bað menntamálaráðherra Danmerk-
ur starfsbróður sinn, dr. Gylfa Þ. Gíslason,
menntamálaráðherra íslands, að ganga
fram, og mælti, er hann fékk honum
dýrgripina tvo: „Vær sá god, Flatóbogen
... “ (og enn kváðu við dynjandi fagnaðar-
iæti) „... og Ældre Edda“. Allir í hinum
þéttsetna sal stóðu nú á fætur og fögnuðu
ákaft með lófataki, sem aldrei virtist ætla
að taka enda. Síðan hélt dr. Gylfi P.
Gíslason ræðu þá sem hér fer á eftir.
Ræða menntamálaráðherra íslands, dr.
Gylfa Þ. Gíslasonar, við afhendingu
Flateyjarbókar og Konungsbókar eddu-
kvæða
Herra forseti íslands!
Virðulega forsetafrú!
Háttvirtir áheyrendur!
Saga íslendinga er ævintýri. Fyrir nær 1100
árum nema um 60.000 manns nýtt land við
nyrsta haf, reisa sér bú við rætur mestu
jökla Norðurálfu, á strönd, þar sem svalar
úthafsöldur brotna. Þar stofnuðu þeir ríki,
sem ekki átti sér hliðstæðu á miðöldum.
Þýski klerkurinn Adam frá Brimum segir í
sögu Hamborgarbiskupa, sem rituð er um
1075, um íslenskt stjórnarfar: „Apud illos
non est rex, nisi tantum lex“. Hjá þeim er
enginn konungur, aðeins lög.
íslendingum vegnaði vel á þjóðveldis-
tímanum og menning blómgaðist. Einir
þjóða á þeim tíma hófu þeir að rita á eigin
tungu, lög, sögur og ljóð. Á kálfskinn
skráðu þeir bókmenntir, sem varðveita
asafns Ríkisútvarpsins auk handrita að ræðum.