Hugur - 01.01.1996, Qupperneq 57

Hugur - 01.01.1996, Qupperneq 57
Kosningar 55 niðurstaða er ekki í samræmi við óskir meirihlutans því 75% kjósenda telja Helga slæman. Sá frambjóðandi sem flestir hefðu sætt sig við er Ása, en hún komst ekki í úrslit. * Sá stjómmálafræðingur sem fyrstur fjallaði um hveijum vandkvæðum er bundið að leiða almannavilja í ljós með kosningum var franskur markgreifi sem kenndur er við greifadæmi sitt, Condorcet. Hann var uppi á árunum 1743-1794 og er einn af merkustu fulltrúum frönsku upplýsingarinnar. Um hans daga var mikið rætt um jafnrétti og lýð- ræði en Condorcet sýndi fram á að þótt lýðræðislegar aðferðir við ákvarðanatöku kunni að vera ágætar um margt þá tryggja þær ekki að niðurstaðan endurspegli neitt sem kallast getur „vilji almennings“. Síðan á 18. öld hafa ýmsir stærðfræðingar, stjórnspekingar og hag- fræðingar fjallað um svipuð efni og Condorcet og velt því fyrir sér hvernig leiða megi ákvörðun fyrir hóp af gildismati eða vilja einstaklinganna. Einhver merkilegasta niðurstaðan í þessum fræðum er yfirleitt kennd við Bandaríkjamanninn Kenneth J. Arrow. Hann sannaði að séu þrír eða fleiri kostir í boði sem einstaklingar geti raðað í forgangsröð á alla mögulega vegu þá sé engin leið að ákvarða forgangsröð hópsins út frá forgangsröð einstaklinganna.3 * Arrow setti niðurstöður sínar fram í lítilli bók sem kom út árið 1951 og heitir Social Choice and Individual Values. Á íslensku gæti hún heitiö Sameiginlegar ákvarðanir og gildismat einstaklinganna. Spuminguna, sem Arrow veltir fyrir sér, má orða einhvem veginn svonæ Ef við vitum um forgangsröð sérhvers einstaklings í hópi getum við þá reiknað út forgangsröð hápsins, eða með öðrum orðum - er til fall sem reiknar forgangsröð hóps út frá forgangsröð einstaklinganna í honum? 3 Um þá Condorcet og Kenneth Arrow hefur lítið verið ritað á íslensku svo ég viti til. Helst má nefna fjórða kaflann í bók Þorsteins Gylfa- sonar Tilraun um heiminn. Sá kafli er unninn upp úr fyrirlestri sem Þorsteinn flutti eitt sinn. Ég var þar meðal áheyrenda og það var af orðum Þorsteins sem áhugi minn á kosningafræðum kviknaði fyrst.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Hugur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.