Morgunn - 01.06.1921, Blaðsíða 36

30
MORGUNN
frá hugmyndinni um tilveru guðs — hinu æðsta af öllum
hugsanlegum sannindum og því, sem minstur kostur er á
að skilja og skilgreina nákvæmlega rétt — og haldið
svo áfram niður á við og fengist við að skýra eða rétt-
læta atferli hans við mennina. Þeir hafa gert ráð fyrir,
að það, sem er oss mikilvægast, sé að sjálfsögðu hið sama,
sem líklegast er að vér getum fengið að vita . . . En
allir hafa þeir átt sammerkt að því að líta amáum aug-
um á hvers konar þekkingu á ósýnilegum efnum, nema
þeim, sem eru háleits eðlis og fær um að varpa beinu
ljósi yfir örlög mannanna.
»Það er hugsanlegt að í allri þessari viðleitni hafi
mannkynið byrjað á röngum enda. Að minsta kosti
benda uppgötvanirnar, sem gerðar hafa verið í efnisheim-
inum í þá áttina, að þau sannindi, sem vér lærum fyrst,
séu ekki æðstu sannindin, og ekki heldur þau saunindin,
sem mest eru aðlaðandi, né heldur þau sannindin, sem
08S varða mestu. Efnafræðingurinn byrjar á því að fram-
leiða daunillar gastegundir, en ekki gull; lifeðlisfræðing-
urinn verður að fást við bein og brjósk, áður en hann
kemst að taugum og heila. Því hugnæmara sem eitt-
hvað er oss, því minni, en ekki meiri, líkindi eru til þess
að vér vitum nokkuð um það. Vér verðum að læra fyrst,
ekki það sem osa langar mest til að læra, heldur það
sem bezt fellur saman við það, sem vór þegar vitum«.
Langt er siðan er eg fór að hugsa i þessa áttina, þó
að eg læsi ekki þessi uramæli Myers fyr en alveg ný-
lega. Þessi hugsun beflr orðið mér að góðu. Eg held,
að hún geti orðið mörgum að góðu, þeim sem meira hafa
a! efasemdunum en aí trúarhœflleikanum. Þeim, sem eiga
örðugt með að átta sig á tilverunni, þeim, sem verða lítið
varir forsjónarinnar og hjálparinnar frá guðdóminum,
þeim, sem finst helzt, að aliar kenningar um samband
við föður mannanna á himnum vera eitthvert lítilsvert
og þokukent hjal — og þessir menn eru fleiri en suma
okkar mun gruna — þeim get eg, fyrir mína reynslu