Andvari - 01.06.2011, Page 50

48
GUÐRÚN KVARAN
ANDVARI
var að árið 1963 hafði útvarpsstjóri komið að máli við Jakob og
beðið hann um að skipuleggja fyrirlestraröð um íslenska tungu og
sögu hennar í Ríkisútvarpinu. Jakob tók þetta að sér og flutti sjálfur
erindið Þœttir úr sögu íslenzks orðaforða. Alls urðu erindin átta og
aðrir flytjendur voru Hreinn Benediktsson, Jón Aðalsteinn Jónsson,
Halldór Halldórsson, Asgeir Blöndal Magnússon og Árni Böðvarsson.
Almenna bókafélagið falaðist síðan eftir þáttunum til útgáfu og kom
ritið út 1964.
Á þeim árum sem Jakob starfaði við Orðabók Háskólans tók hann
að sér að vera annar ritstjóri viðbætis við íslensk-danska orðabók sem
Sigfús Blöndal og samstarfsmenn hans gáfu út á árunum 1920-1924.
Það var stjórn Islenzk-dansks orðabókarsjóðs sem tók þá ákvörðun 1954
að ráðast í þetta verk og réð Jakob ritstjóra ásamt Halldóri Halldórssyni
prófessor. Árni Böðvarsson cand. mag. var ráðinn til að annast orðtöku
valinna rita. Þegar Árni hafði lokið sínum hluta snemma árs 1958 tóku
ritstjórarnir við gögnum frá honum. Þeir bættu talsverðu við af orða-
forða, einkum úr nýyrðasöfnum og sérfræðiritum. í formála viðbætisins
kemur fram að þeir tóku ekki sérstakt tillit til málvöndunarsjónarmiða,
fremur en gert hafði verið í orðabók Blöndals. Jakob sá um dönsku
þýðingarnar frá A og aftur í lok F. Þá kom að verkinu um skeið Erik
Spnderholm sendikennari og þýddi á dönsku aftur í lok V. Þá var hans
sendikennaratíð hérlendis lokið og sá Jakob um að þýða það sem eftir
var af stafrófinu. Erik Spnderholm fór síðan yfir allar dönsku þýðing-
arnar. Viðbætirinn kom út 1963, sama ár og fyrsta útgáfa íslenskrar
orðabókar Menningarsjóðs, og vakti því ef til vill ekki þá athygli sem
vert hefði verið.72 Jón Aðalsteinn Jónsson skrifaði ritdóm um viðbætinn
í íslenska tungu og fann helst að því sem hann taldi vanta í bókina.73
Alltaf má deila um hvað taka á með í orðabók og höfundum viðbætisins
hafði verið þröngur stakkur skorinn þegar í upphafi.
Síðasta verkið sem Jakob kom að fyrir Orðabók Háskólans var
útgáfa á orðabók Guðmundar Andréssonar sem hann vann að með
Gunnlaugi Ingólfssyni orðabókarritstjóra. Hún var fjórða verkið í
röðinni Orðfræðirit fyrri alda74 en í þeirri röð voru veigamiklar eldri
orðabækur endurútgefnar. Gunnlaugur gerði í formála grein fyrir þætti
Jakobs í vinnunni en hann var sá að Jakob las textann yfir, þegar
hann hafði verið sleginn inn, leiðrétti ýmsar auðsæilegar villur og tók
til greina leiðréttingar í leiðréttingaskrá upphaflegu prentunarinnar
(Errata Typographica). Gunnlaugur bar þá textann saman við hand-