Uppeldi og menntun - 01.01.2012, Blaðsíða 135
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(1) 2012 135
gUnnhildUr Una Jónsdóttir
engu nær því að skilja um hvað er rætt og gefur okkur ekkert tækifæri til að fræðast
um það sem er í rauninni að gerast í skólanum sem lýst er.
önnur svipmynd sem vafðist lengi fyrir mér er á bls. 124, „Svipmynd 4.2.1 Við höf-
um góðan stuðning frá foreldrum.“ Þarna er vitnað í skólaheimsókn í stóran grunn-
skóla í Reykjavík. Skólinn er sagður leggja áherslu á listir og þess er getið að hann hafi
unnið Skrekk, hæfileikakeppni grunnskóla í Reykjavík. Fyrir neðan stuttan inngangs-
texta stendur orðið „Bekkir“ hálfpartinn eins og álfur út úr hól (ef orð geta yfirleitt
staðið eins og álfar). Þar fyrir neðan tekur við listi, sem hefst svona:
• 60 mínútur á viku í tónmennt.
• Tveir tímar á viku í tónlist og skiptur bekkur í myndmennt/textíl.
• Tvær klst. í tónlist.
• Tvær klst. í tónlist og skiptur bekkur í myndmennt/leiklist og smíði/textíl.
Ekkert í svipmyndinni skýrir hvað er átt við með þessari upptalningu og það var ekki
fyrr en ég leitaði í enska textanum að ég skildi að það var framsetning textans en ekki
minn eiginn misskilningur sem var að verki. Þetta brot úr svipmyndinni lítur svona
út í enska textanum:
Grades [þ.e. bekkir]
1 - 60 minutes a week in music
2 - two weekly classes in music and a split class in art / textile
3 - two hours in music
4 - two hours in music and a split class in art / drama, and woodwork / textile
(Bamford, 2009, bls. 92)
Í íslensku þýðingunni eru upplýsingar um þann tímafjölda sem ólíkir aldurshópar fá
í listgreinum settar fram án þess að aldurs eða bekkjarstigs sé getið. Það er ekkert sem
gefur til kynna að listinn eigi við um ólíka aldurshópa, né að upplýsingunum sé raðað
upp þannig að fyrsta lína í listanum eigi við fyrsta bekk, önnur lína um annan bekk
og svo framvegis. Þess vegna birtist þessi listi eins og skrattinn úr sauðarleggnum, úr
öllu samhengi við það sem svipmyndin á að sýna.
Ofangreindir gallar eru ekki smámunasemi undirritaðrar. Þeir hindra skilning
á efni skýrslunnar og rýra gildi hennar sem grunns að frekari rannsóknum. Það er
mennta- og menningarmálaráðuneyti Íslands tæpast til hróss að senda frá sér rit þar
sem prentvillur og gallaður frágangur trufla skilning lesanda. Þetta er sérstaklega
mikilvægt í ljósi nýlegrar umræðu um skort á íslenskufræðslu í kennaramenntun, þar
sem málfræðivillur hafa verið gagnrýndar svo og slök ritun nemenda. Skýrsla Anne
Bamford á íslensku er þó almennt aðgengileg og töflur og myndir sem hún notar eru
skýrar og læsilegar. Lesandinn þarf því ekki að búa yfir mikilli menntun í aðferða-
fræði rannsókna til að nýta sér innihaldið. En þegar frágangsgallar, ónákvæm þýðing
og yfirborðsleg umfjöllun koma saman er óhjákvæmilegt að efast um gæði verksins.
Vonandi verða þau gögn sem safnað var í úttektinni aðgengileg fyrir alla, svo kanna
megi hvort gallar liggi í úrvinnslu eða í söfnun gagnanna sjálfra. Þetta er sérstaklega
mikilvægt að gerist áður en áframhaldandi rannsóknir verða unnar, með þessa
skýrslu sem bakgrunn og stuðning. Í lok skýrslunnar leggur Bamford fram nokkrar