Uppeldi og menntun - 01.01.2012, Blaðsíða 90

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(1) 201290
UndirBúningUr verðandi stærðfræðikennara
Nánari útlistanir á hverjum hæfniþætti bandarísku viðmiðanna eru settar fram sem
markmið og listinn hér að neðan gefur sýnishorn af markmiðum sem tengjast títt-
nefndum stærðfræðiverkefnum greinarinnar. Þar segir um kennarann að hann skuli:
• Greina eiginleika runu (til dæmis Fibonacci-runu).
• Geta fundið formengi og varpmengi falls.
• Geta skorið úr um hvort fall sé eintækt og/eða átækt og fundið andhverfu falls.
• Skilja markgildishugtakið og hvernig það tengist samfelldni falls.
• Skilja frumsendukerfi og hugtök því tengd (frumhugtök, skilgreind hugtök ….)
• Beita eiginleikum samsíða og hornréttra lína við þrautalausnir.
• Sýna skilning á því að nota tölvuforrit í rúmfræði.
• Skilja þrautalausnaferlið. (Rice University, 2010)
Með tilliti til þessara markmiða er niðurstaða könnunarinnar óbreytt. Stærðfræðileg
ígrundun og hugtakaskilningur kennaranema við úrlausn á verkefnunum er veikur
hlekkur. Undirbúningur sem þeir fá í fræðilegri stærðfræði í kennaranámi þyrfti að
styrkja þessa þætti.
Stærðfræðilegur undirbúningur kennaranema úr framhaldsskóla er að jafnaði
ekki mikill. Meirihluti þeirra er með stúdentspróf af mála- eða félagsfræðibraut og
hefur að meðaltali lokið innan við þrettán einingum í stærðfræði (Freyja Hreins-
dóttir og Friðrik Diego, 2009). Til samanburðar má geta þess að í eftirtöldum deildum
Háskóla Íslands er ýmist gerð krafa um eða eindregið mælt með að umsækjendur um
grunnnám hafi lokið 21 einingu í stærðfræði á stúdentsprófi: Jarðvísindadeild, Líf- og
umhverfisvísindadeild, Raunvísindadeild. Fyrst engin slík krafa er gerð til umsækj-
enda um grunnnám í Kennaradeild hlýtur sú spurning að vakna hvort nemendur á
stærðfræðikjörsviði í kennaranámi þyrftu ekki einfaldlega að fá meiri undirbúning í
fræðilegri stærðfræði á kjörsviðinu. Þetta væri í samræmi við þá niðurstöðu í framan-
greindri rannsókn Ragnhildar Bjarnadóttur að aðeins 22% kennaranema töldu kennara-
námið hafa stutt vel við sig varðandi þekkingu sem tengdist skólanámsgreinum og
65% nemanna töldu að áherslan á þessa þætti hefði átt að vera meiri (Ragnhildur
Bjarnadóttir, 2005). Hugtakaskilningur í stærðfræði styrkist með auknu fræðilegu
námi og í háskólanámi í stærðfræði er ígrundun á hugtökum og því fræðilega sam-
hengi sem þau eru í ómissandi þáttur. Það að ígrunda og beita spurulum hug lærist og
verður sjálfsagður og eðlilegur hlutur þegar fram í sækir í stærðfræðinámi.
lOKaOrð
Vert er að huga að því hvort ekki sé rétt að innleiða sérstakt skyldunámskeið í þrauta-
lausnum á stærðfræðikjörsviði í kennaranámi. Það hefur færst í vöxt og er talið gefa
góða raun að byrja á þessum þætti í grunnnámskeiðum í stærðfræði fyrir almenna
kennaranema (Long og DeTemple, 2006). Framangreint valnámskeið, Þrautagleði, í
kennaranámi í Háskóla Íslands hefur sýnt sig að eiga fullt erindi inn á stærðfræðikjör-
sviðið. Báðir greinarhöfundar hafa komið að undirbúningi framhaldsskólanema fyrir