Uppeldi og menntun - 01.01.2012, Blaðsíða 20
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(1) 201220
forystUhegðUn skólastJóra við að þróa forystUhæfni skóla
Forysta og ákvarðanataka
Garðar lagði áherslu á lýðræðislega stjórnunarhætti. Hann sagðist vera „í grundvallar-
atriðum … hlynntur því að fámennur hópur stjórni. En að það sé hópur, ekki einræðis-
stjórnun … [og að] stjórnendur taki sameiginlegar ákvarðanir.“ Í samræmi við þetta
starfaði stjórnendateymi við skólann sem fundaði aðra hverja viku og tók ákvarðanir
um málefni skólans. Garðar sagðist enn fremur vilja sjá að kennarar hefðu sífellt meira
um „eigin starfshætti að segja“ en að ákvarðanir þeirra væru teknar sameiginlega af
kennarateymum og alltaf í samræmi við stefnu skólans.
Greinilegt var að kennarar fundu fyrir öryggi með starfshætti sína og treystu sér
til að vinna innan þess ramma sem Garðar, skólastjórnendur og stefnan setti þeim.
Starfsfólki, nemendum og foreldrum bar saman um að ákvarðanir við skólann væru
lýðræðislegar og greið leið væri fyrir þá að koma skoðunum sínum á framfæri við
stjórnendur og hafa áhrif á skólastarfið. Umsjónarkennarinn Fanney sagði: „Það hefur
alltaf verið hlustað á okkar tillögur og … höfum við haft ýmislegt til málanna að leggja
… Mér finnst það einkennandi, það er ekki einstefna.“
Fram kom að kennarar tóku ekki ákvarðanir um kennslufræði eða málefni sem
gátu snert kjarna skólastefnunnar án íhlutunar stjórnenda. Dísa sagði um ákvarðanir
á stigsfundum:
Þar er ekki verið að ákveða … kennslufyrirkomulag eða eitthvað þannig … Ef við
erum að ræða … stærri mál sem varða kennslu eða eitthvert fyrirkomulag þannig …
þá erum við með … Garðar og Aldísi með okkur á þeim fundum.
Þróun forystu nemenda, foreldra og skólaliða
Allt starfsfólk skólans sem rætt var við taldi að miklar framfarir hefðu orðið í því
hvernig nemendum væri sinnt í skólanum síðan Garðar tók við stjórn og að nem-
endur sýndu greinilegar framfarir, ekki síst félagslegar. Dísa talaði um að sér fyndust
„krakkarnir bara svona almennt … opnari og vanari því að koma fram og tjá sig um
ýmis málefni … bæði þægileg og óþægileg … tjáningin er kannski öðruvísi.“ Við-
mælendur voru sammála um að nemendur sýndu meira frumkvæði, bæði félagslega
og í náminu, en áður. Vísbendingar um framfarir í námi voru til staðar en veikari
og kennurum og stjórnendum reyndist erfiðara að henda reiður á þeim. Þó tengdu
kennarar framfarir í námi við hæfni nemenda til að skipuleggja eigið nám og fylgja
því eftir en sömuleiðis gáfu niðurstöður samræmdra prófa til kynna framfarir. Nem-
endur voru markvisst þjálfaðir í lýðræðislegum vinnubrögðum í samverustundum,
á bekkjarfundum og almennt í samræðum við starfsfólk þótt þeir tækju ekki beinan
þátt í stefnumörkun í skólastarfinu á annan hátt en að eiga sæti í nýskipuðu skólaráði.
Í rýnihópsviðtalinu við nemendur kom fram samdóma ánægja með skólann í heild,
stjórnendur og kennara. Nemendur töluðu um að mikill metnaður væri af hálfu kenn-
ara og skólans fyrir þeirra hönd og að þeir kæmu í skólann með það fyrir augum að
læra en á þeim var að heyra að þeir treystu kennurunum til að vita hvað þeim væri
fyrir bestu í náminu.