Læknablaðið - 01.08.1923, Page 71

LÆKNABLAÐIÐ
169
Sulladgerdir
1905—1923.
Eftir Matthías Einarsson, Reykjavík.
Siöan eg byrjaöi aö stunda lækningar, snemma á sumri 1905, hefi eg
gert 163 s u 1 1 s k u r ö i á 134 s j ú k 1 i n g u m.
Framan af voru sullskurðirnir þær aögeröir, sem oftast bar að hönd-
um, en á síðari árum hefir oröið mikil breyting á, því um nokkurra ára
bil gerði eg 12—16 sullskurði á ári, en nú síðustu árin ekki nema 4—5-
Auk þessara sullsjúklinga, sem eg hefi gert sullskurð á, hefi eg séð
nokkra aðra, sem engin aðgerð hefir verið reynd við, ýmist vegna þess,
að sullirnir hafa verið gamlir, og engum óþægindum valdið, eða að spon-
tan lækning hefir verið komin á góðan veg, og sullirnir veriö farnir að
ganga niður með þvagi eða saur, eða þá að sjúklingarnir hafa verið svo
aðfram kömnir, að engri aðgerð hefir orðið komið við. T. d. einn sjúkl.
með retentio u r i n æ, sem getið er um í Læknabl. í desember 1916,
og annar sem lungnasullur sprakk í og blæddi til ólifis.
Eg mun nú hér reyna að gera nokkra grein fyrir aðgerðum á þessum
134 sjúkl. og afdrifum þeirra. Tafla fylgir hér með yfir þá alla, og er
henni haldið í sama formi og töflu próf. G. Magnússonar, í ritgerðum
hans um sama efni: 2 1 4 E c h i n o k o k k e n o p e r a t i o n e n (í Archiv
k. K 1. C h i r u r g i e, Bd. 100, heft 2), og Fimmtíu s u 11 a v e i k i s-
sjúklingar (í Læknabl., apríl 1919), og er hún þá góð viðbót við
íslenska sullskurðar-statistik.
Sá galli er á efnivið þessarar greinargerðar, að reglúlegar sjúkrasögur
eru ekki til urn alla sjúklingana, alls vantar 25 sjúkrasögur (nr. 15, 17,
18, 44, 45, 46, 65, 68, 72, 78, 80, 81, 82, 83, 84. 85, 86, 94, 96, 97, 100, 103,
104, 113, 115), og hefi eg ekki annað uppteiknað um þá sjúklinga, en
nöfn þeirra, aldur, aðsetur sulls, aðgerð og burtfarardag. Urn hina al!a
eru sjúkrasögurnar sæmilega nákvæmar.
Af þessum 134 sullsjúkl. sem til aðgerða hafa komiö, voru 44 karlar
og 90 konur. og er þessi munur karla og kvenna mjög hinn sarni og hjá
sullsjúkl. próf, Guðm. Magnússonar (í 214 echinokokkenoperationen), þar
eru taldir 169 sjúkl. og voru 54 þeirra karlar, en 115 konur; seinna hefir
hann birt skrá yfir 45 nýja sjúklinga (i Læknabl., apríl—maí 1919), og
gætir þar ekki eins mikils munar, karlar 21 og konur 24). Jón Finsen
(í Om de i Island endemiske Echinokokker. Ugeskrift for Læger 3Íe Bind,
Nr. 5—8 1867) hafði 245 sjúkl., þar af 73 karlar og 172 konur, og er það
’njög svipaður munur; en nokkru minni er munurinn hjá Jónassen (i
Ekinokokksygdommen, Kbh. 1882), hann hafði 74 sjúkl. og voru af þeim
30 karlar og 44 konur.
Samkvæmt þessu virðist konum hér um bil helmingi hættara við að taka
sjúkdóminn en körlum, og hefir engin ljreyting orðið á því á þessum sið-
ustu 60 árum, en aftur á móti verður töluverðra breytinga vart þegar at-
hugaður er aldur sullasjúklinga jjeirra, er leitað hafa læknis fyr og nú.
Því til skýringar set eg hér töflu yfir aldur sullasjúklinga minna og skeyti