Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.01.1932, Side 64
•64
Fjármeðferð stjórnarinnar.
[Stefnir
koma allt af eftir góðæri. Það
er lögmál, sem allar stjórnir
verða að þekkja. Og sú kreppa,
, sem nú stendur yfir, kom sannar-
lega ekki að óvörum. Hún byrj-
aði í Bandaríkjunum seint á ár-
inu 1929 og var fyrirsjáanlega
mestan hluta ársins 1930, enda
þá komin víða um lönd, þótt ekki
gætti verulega hér. En einmitt á
árinu 1930 eyddi hæstv. stjórn
mestu, eins og eg hefi bent á, ein-
mitt þá, þegar fyrirsjáanleg nauð
syn var á sparnaði.
Eg verð að segja eins og er,
um það,að eg tel, að hæstv. stjórn
hafi þungan synda-bagga á baki
í mörgum málum, en^ngan þeirra
tel eg eins alvarlegan eins og
meðferð fjármálanna undan-
farin ár. Afleiðingar þess ná til
allra núlifandi landsmanna, og
næstu kynslóðar.
Hin mikla fjárnotkun undan-
farinna ára hefir þrátt fyrir hin-
ar geysilegu tekjur valdið því,
að nokkur tekjuhalli Varð hjá
ríkissjóði 1929, ef öll gjöld þess
Ars eru talin. Á árinu 1930 hefir
■orðið geysilegur tekjuhalli og
1931 hefir tekjuhallinn oi'ðið yf-
ir milljón.. Enginn getur sagt
með vissu um yfirstandandi ár,
en barnaskapur væri að líta á
það björtum augum. Það er
fjarri mér, að vilja spá hæstv.
núverandi fjármálaráðherra nein
um hrakspám, en eg get tæpast
búist við, að hann komist yfir ár-
ið hallalaust. Verði halli á yfir-
standandi ári, er það 4 tekju-
hallaárið í röð, og sjá allir hvert
stefnir með þessu lagi. Hver heil-
vita maður hlýtur að sjá, að verði
þessi leið farin áfram, liggur hún
beina leið til fullrar glötunar á
fjárhagssjálfstæði voru og með
því er pólitískt sjálfstæði einnig
jarðsungið. Gífurleg skuldasöfn-
un í góðum árum samfara notk-
un allra tekna þeirra sömu góð-
æra er svo stór pólitísk synd, að
hún verður ekki fyrirgefin. Eng-
in stjórn getur útvegað sér mild-
an dóm fyrir slíkt brot með um-
mælum eins og þeim, sem hæstv.
forsætisráðherra viðhafði í ný-
ársræðu sinni, að það væri siður
að safna skuldum í góðærunum
og borga þær í vondu árunum.
Þessu trúir sem sé enginn. Hvern-
ig hugsar hæstv. ráðh. sér t. d. að
ríkissjóður geti grynnt verulega
á skuldunum í ái'. Eg get ekki í-
myndað mér, að hann geri betur
en að greiða samningsbundnar
afborganir og eg veit, að síðan á
nýári hefir hann safnað tals-
verðri skuld.
Þessa skaðlegu kenningu hæst-