Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.01.1932, Side 72

72
Fjármeðferð stjórnarinnar.
[Stefnir
anlegur munur! Þá hefðum við
haft til ráðstöfunar núna á' 3.
milj. kr. árlega til framfara, sem
nú fer alt til vaxta- og afborgana-
greiðslu. Þó að skuldirnar hefði
allar verið borgaðar, þá hefði
stjórnin samt haft 8 milj. kr. til
umráða á 4 árum, eða 2 milj. kr.
á ári, umfram það, sem þing
heimilaði, og sýnist það í raun-
inni vera talsvert. Þetta átak um
skuldagreiðslur hefði ekki verið
meira en það, sem gert var í tíð
fyrverandi stjórrtar, svo að hér
er alls ekki um að ræða neina
ómögulega hluti. Það sem gert
var á árunum 1924—1927, var
hægt að gera 1928—1930, og það
var meira að segja miklu hæg-,
ara á síðara tímabilinu, því að
tekjur ríkissjóðs voru þá miklu
meiri. En eg veit, að til þess þurfti
sjálfsafneitun, manndóm og
kjark. Eg veit, að hefði átt að
ná þessu marki, þá þurfti að láta
margt á móti sér. Þá mátti ekki
fjölga embættum eins og gert
hefir verið. Það mátti ekki ausa
bitlingum á báðar hliðar. Það
mátti engu eyða til mannakaupa.
Það hefði orðið að fresta sumum
stórbyggingunum. Það hefði ekki
mátt kaupa strandferðaskip, sem
árlega þarf 2—3 hundruð þús. til
rekstrarkostnaðar. Það hefði ekki
mátt setja á stofn síldareinka-
sölu til þess að þóknast jafnaðar-
mönnum. Það hefði ekki mátt
kaupa hverja luxus-bifreiðina á
fætur annari. Það hefði ekki
mátt hafa strandvarnarskipin í
snatti, eða um lengri tíma til eig-
in þarfa eins ráðherrans í kosn-
ingabardaga. Það hefði ekki mátt
setja á stofn 14 nýja skóla. Það.
hefði ekki mátt nota stórfé til
þess að flytja að þarflausu bygg-
ingar úr stað. Það hefði ekki mátt
kaupa bændur úr einhverri bestu
fjársveit landsins til að hætta.
fjárrækt. Það hefði ekki mátt
gefa út flokkshagsmunarit fyrir
tugi þúsunda króna. Það hefði
ekki mátt gefa beinar gjafir úr
ríkissjóði. Það hefði ekki mátt
gefa útlendum sökudólgum, eins.
og skipstjóranum á Tervani, upp
sakir. Já, það er svo margt, sem
ekki hefði mátt, ef nú hefði átt
að ná því marki, að ganga nú út
í kreppuna með skuldlausan rík-
issjóð. En um það dugir ekki að
fást, enda hefði mátt á milli vera.
að greiða skuldirnar að fullu, eða
tvöfalda þær.
I þeim athugasemdum, sem eg-
hefi gert hér að framan, hefi eg
einkum dvalið við hin stærri at-
riði, þau, sem verulega þýðingu
hafa fyrir fjárhaginn, en af því