Sagnir - 01.05.1982, Qupperneq 65

Bjarni Jónsson frá Vogi.
stæðisflokksins gamla sagði hins vegar, að
sú vernd yrði lítils virði þegar ofstopafullir
og ólöghlýðnir þegnar þessa sama heims-
veldis sæktu okkur heim.28)
Hvað á að gera, ef 20—30 útlendingar, þó engin hafi
vopn, önnur en skammbyssur, koma hingað, bregða
sér upp í stjórnarráð og vísa landstjórninni á dyr?
Hvar á almenningur þá að leita verndar? Ef til vill
hjá þesum 14 lögreglumönnum, sem til eru í Reykja-
vík og hafa verið barðir sundur og saman? Eða ætla
menn að ganga á hólm við vopnaða ofstopamenn
með lófunum einum, eða jafnvel hendur í vösum?
Jón Magnússon taldi Ásgeir Ásgeirsson
hafa gert nógu mikið úr því að íslendingar
hefðu hreiðrað um sig undir verndarvæng
Breta og sagði:29)
Jeg held, að við höfum aldrei kært okkur um það,
að treysta mjög mikið á vernd annarra sterkari
þjóða, enda vill það reynast sumum þjóðum nógu
dýrt.
Fljótlega var farið að draga inn í umræð-
urnar einstaka atburði sem öðrum fremur
voru taldir tilefni frumvarpsins. Þar ber
hæst Drengsmálið svonefnda 1921 og tog-
araverkfallið 1923. Jón Magnússon nefndi
bæði þessi mál ,,...til þess að sýna hve lög-
gasslan, eins og hún nú er, er ónóg og van-
megna, ef uppþot kemur fyrir.“30)
Þrátt fyrir að Jón Magnússon neitaði
þeirri fullyrðingu andstæðinganna að vara-
lögregluna ætti að nota í kaupdeilum, þá er
ekki hægt að skilja ýmis ummæli hans á ann-
an veg, en það væri einmitt hlutverk hennar.
Jón sagði í þessu sambandi m.a.:31)
En mjer er spurn: Hvernig ættum vjer eftir frum-
varpi þessu að blanda ríkinu inn í kaupdeilur? Það
er hvergi gert ráð fyrir því. En það er dálítið mis-
jafnt, hvernig hægt er að blanda sér í slikar deilur,
eða óeirðir, er út af þeim rísa. Það mundi þó hver
stjórn, og af hverjum flokki sem hún er skipuð, telja
skyldu sína, er svo stendur á, að reyna af fremsta
megni að hindra skemdir á eignum og fjármunum
manna og sömuleiðis að vernda þá menn, sem vilja
vinna. Og þetta mun vera hið eina, sem lögregla á að
gera í þessum efnum.
Stuttu síðar ræddi Jón Magnússon hug-
myndir Tryggva Þórhallssonar um sérstakan
dómstól er skæri úr deilum atvinnurekanda
og launþega, og um stofnun embættis sátta-
semjara. Jón taldi slikar lausnir ekki ein-
hlítar og þörfin á varalögreglu væri hin
sama. Ekki væri hægt að fyrirbyggja kaup-
deilur með öllum vandræðum sem þeim
fylgdi, hvaða leið sem farin væri.32)
Undir lok umræðnanna minnti Jakob
Möller þingmenn á, að ómögulegt væri að
sjá annað, en hér væri verið að koma á fót
lögregluflokki, sem stefnt væri gegn vissum
stéttum.33)
Hæstvirtur forsætisráðherra mótmælti þessu, en i
öðru orðinu hefur hann þó, með þeim dæmum, sem
hann hefur tekið, til að sýna, að þörf væri á varalög-
reglu, játað þetta rjett, enda hljóta ailir að sjá hvað
liggur á bak við.
Sveinn Ólafsson þingmaður Framsóknar-
flokksins sagði að athugaverðustu viðsjár i
þjóðfélaginu væru einmitt deilur millir óbil-
gjarnra atvinnurekenda og ofstækisfullra
verkamanna. Hlutverk Framsóknarflokksins
væri að standa á milli þessara elda og því
63