Sagnir - 01.05.1982, Page 108

Eins og sjá má á þessari töflu kemur ýmislegt
athyglisvert í ljós varðandi afstöðu íslands til
Sovétríkjanna hjá S.Þ. á árunum
1946—1963. Á öllum tímabilum nema einu
sýnir ísland meiri andstöðu við Sovétríkin í
atkvæðagreiðslum en hin Norðurlöndin þeg-
ar öll mál, sem til atkvæðagreiðslu komu,
eru annars vegar og útkoman verður mjög
svipuð þegar einungis er tekið tillit til þeirra
mála er snertu hátt stig ágreinings milli aust-
urs og vesturs. Undantekningin frá þessu er
seinni hluti Alliance-formation tímabilsins 1952-
1954. Þá reyndist ísland sýna minni
andstöðu við Sovétrikin en bæði Noregur og
Danmörk og skaust meira að segja niður
fyrir Svíþjóð ef tekið er mið af öllum mál-
um. Til að fá nákvæmari mynd af þessu
skulum við líta á aðra töflu, sem sýnir
hvernig Norðurlöndin greiddu atkvæði
gagnvart Sovétríkjunum hjá S.Þ. ráðstefnu
fyrir ráðstefnu á árunum 1946—1963. Töl-
urnar eru reiknaðar út frá öllum atkvæða-
greiðslum þar sem nafnakall var viðhaft.
reyndust íslendingar sýna töluvert meiri
samstöðu með Sovétmönnum hjá S.Þ. en
hinar Norðurlandaþjóðirnar. Sama gerðist
árið 1954. Árið 1955 komst hins vegar aftur
á jafnvægi og næstu tvö ár þar á eftir var
ísland andstæðara Sovétríkjunum á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna en hin Norður-
löndin. Dæmið hafði nú sem sagt snúist al-
gerlega við frá árunum 1953—1954. Á ár-
unum 1958—1963 var ísland svo yfirleitt
nokkru andstæðara Sovétríkjunum hjá S.Þ.
en hin Norðurlöndin.
Eðlilegt er að spurt sé hvað gæti hafa
valdið þeim sveiflum í afstöðu íslands til
Sovétríkjanna hjá S.Þ. sem fram koma í
upplýsingunum hér að framan. Hvernig má
skýra þau umskipti sem urðu árið 1953 í af-
stöðu íslands til Sovétríkjanna i atkvæða-
greiðslum á Allsherjarþingum Sameinuðu
þjóðanna? — Hvað olli því svo að afstaða
íslands til Sovétríkjanna umturnaðist aftur
árið 1956 og varð töluvert neikvæðari en af-
staða hinna Norðurlandanna allra? — Hér á
Tafla IV. Afstaða Norðurlandanna til Sovétríkjanna
í atkvæðagreiðslum hjá S.Þ. 1946—1963,
ráðstefnu fyrir ráðstefnu.
1946 (1)
1946 (2)
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
Danmörk
+ 42
-39
0
-49
-58
-31
-32
-36
+ 17
-21
+ 43
-7
-10
+ 6
0
-16
-34
-31
-3
Finnland
+ 19
+ 7
+ 15
+ 36
+ 12
-15
-16
-3
ísland
-31
-15
-54
-51
-37
-28
-42
+ 42
+ 15
+ 39
-21
-32
0
+ 18
-28
-41
-35
-8
Noregur
+ 25
-32
0
-46
-48
-35
-32
-38
+ 21
-2
+ 43
+ 5
-10
+ 6
+ 8
-16
-32
-31
-7
Svíþjóð
-32
0
-41
-38
-35
-36
-32
+ 17
-14
+ 43
+ 5
-3
+ 9
+ 14
-4
-25
-27
-3")
íhugum nú þessa töflu. Á henni má greina að
lengi framan af eða til ársins 1952 var af-
staða íslands til Sovétríkjanna í atkvæða-
greiðslum hjá S.Þ. svipuð og afstaða Nor-
egs, Danmerkur og Svíþjóðar. Árið 1953
varð hér hins vegar greinileg breyting á. Þá
eftir verður reynt að leita svara við þessum
spurningum og ýmsum fleiri þeim tengdum.
Þau svör verða að sjálfsögðu ekki einhlít
heldur einungis tilraunir til að varpa ljósi á
þá þætti sem ætla má að komið hafi við sögu
sem orsakavaldar.
106