Helgafell - 01.04.1944, Síða 77

TUNGUTAK DAGBLAÐANNA
59
yfirgang framar. (Þjóðv., 28/11, 5,3) . . . allir möguleikar . . . útilo\a<5ir
(Mbl., 14/12, 2,3). Það er víst útiloþað að hugsa sér um svo tig-
inn mann . . . að . . . (Vísir, 27/11, 3,2). — Sem sé, þegar Zo/ju er sJiotið
fyrir e—ð, fyrir e—ð girt, e—m er meinaS e—ð, eitthvað er ógjörlegt, ógjörn-
ingur, ólileift, þá er það allt á máli blaðanna útilohað og á d. udelu\\et.
Velvild og velvilji er notað í öllum blöðum. GóÓvild og góSvilji sjást varla.
Frú Helvig mundi ía/ja Ingrid opnum örmum (Þjóðv., 14/12, 7,3) . . . tók.
þeim opnum örmum (Mbl., 14/12, 11,4), d. modtage med aahne Arme, en
á íslenzku ta\a tveim höndum, háÓum höndum, fegins hendi.
. . . grein, er ég gaf með vilja hvassa fyrirsögn (Þjóðv., 30/11, 3,1). —
Á íslenzku: viljandi, af ásettu ráÖi, af ráðnum hug.
Brezki kommúnistaflokkurinn hefur reynt að bjarga skinni sinu með því
að. . . (Alþbl., 28/11, 6,3). Þetta mun vera danski talshátturinn ,,at hytte
(redde) sitt Skind", sem merkir að forða sér. Þarna mætti standa: að Zjoma
sér úr klípunni.
Þá er vi&komandi þjóni bent á það, eða í ó'ðru falli yfirþjóni (Vísir, 27/1 I,
3,1). Þá er hlutaðeigandi þjóni bent á það eða yfirþjóni að öðrum kosti.
Robert G. Ingersoll, mahur, sem skoðabi þe/j/jinguna á guhi og hinum
ósýnilega heimi, ómögulega. (Mbl., 14/12, 11,3). — Á víst að merkja: . . .
maður, sem taldi, að ekkert yrði vitað um guð og hinn ósýnilega heim.
En Tímamenn vilja þetta ekki. Þeir vilja e/j/ji' Ui'ður/jenna að neinar ugl-
ur séu í þeirra mosa (Mbl., 12/12, 9,1). Þegar ekki er allt með felldu, segja
Danir: Det er Ugler i Mosen. Þarna hefði fremur átt að standa, a. m. k. ef
Tímamenn hefðu átt að skilja, hvað við var átt: Þeir vilja ekki viðurkenna,
að neinn mosi sé í þeirra skeggi.
5. Áhrif frá ens\ri tungu.
Enskra málsáhrifa gætir allmikið í blöðum, einkum í þýddum greinum,
sem vænta má, þar eð allt er nú þýtt úr ensku. Þó hef ég ekki trú á, að þau
áhrif verði tungunni að falli. T. d. mun samtengingin og í eftirfarandi máls-
grein komin þar vegna áhrifa frá ensku, þó að hliðstæð dæmi megi finna í
íslenzku máli:
Norðmenn mótmæla því, að það séu Bretar og Bandaríkjamenn og ekki
norska þjóðin, sem eigi að ákveða stjórnarfar í Noregi eftir stríðið (Mbl.,
12/12, 2,5).
Þá mun og enskan þvælast fyrir blaðamönnunum, þegar nafnorð, sem
standa í eintölu, en fela í sér fleirtölumerkingu, taka með sér sögn í fleirtölu,
sbr. þessa gullvægu setningu : Einnig Voru þar saman \omið fjöldi fólks (Mbl.
27/12, 2,5). Ennfremur: á næturþeli þeysti lýður þessi um götur Bukarest
. . . og háru blys. (Alþbl., 27/11, 7,3). — Nokkur dæmi enn: