Helgafell - 01.04.1954, Side 8

Helgafell - 01.04.1954, Side 8
6 HELGAFELL í handritamálinu hefur mikið áunnizt undanfarin ár, bæði með persónu- legum áhrifum á ráðamenn í Danmörku, ekki sízt þá, sem heimsótt hafa ísland, og í opinberum umræðum. Málflutningur íslendinga hefur hvorki verið rekinn með ofurkappi né óbilgirni, en þó hvergi hvikað frá fyllsta rétti vorum í málinu. Með' birtingu hinna dönsku tillagna gerbreyttist viðhorfið, og nú hófst nýr þáttur í málinu, sem Islendingar voru illa undir búnir. Það var orðið samningsmál, þar sem vega þurfti og meta, hversu langt yrði komizt án þess að málið strandaði. Til þess þurfti lipurð, og þó einkum skilning á þeirri staðreynd, að vonlítið væri, að gengið yrð'i að öllum vorum kröfum. Alll of mikil bjartsýni hefur ríkt um málið, og virðist mönnum hafa þótt sætara að hlusta á þá Dani, sem íslendingum hafa fylgt að mál- um, en á hina, sem sífellt hafa róið á móti. Enginn var því viðbúinn þeim tillögum, sem fram komu, og virðist málið hafa verið afgreitt í ofboði, án þess að' íhuguð værí nægilega samningsaðstaða vor í framtíðinni. íslendingar hafa enn litla reynslu af því að semja við erlendar þjóðir um erfið deilumál. Ilandritamálið var því prófsteinn á því sviði, og enn er ekki fullséð', hvernig þeir hafa staðizt það próf. Það er mhríl nauðsyn að gera sér nú sem bezta grein fyrir, hvar vér stöndum, og reyna að læra sem mest af fenginni reynslu. Er þá fremur von til þess að betur takist, ef annað tækifæri gefst í framtíðinni. III. í umræðum um dönsku tillögurnar hefur ætíð verið klifað á því, hve fjarri þær séu hugmyndum Islendinga um réttláta lausn málsins, en um hitt hefur lítið verið rætt, að í þeim felst mjög mikil réttarbót. Sameign er að vísu allt annað en einkaeign, en með henni var ótvírætt viðurkennt af dönsku stjóminni, að liún áliti Islendinga eiga rétt til handritanna, að minnsta kosti til jafns við Dani. Það, að þessi miðlunarleið var farin, hefur vafalítið byggzt á því, að ekki hefur verið talið fært að koma róttækari til- lögum í gegnum danska þingið. Sum dönsk blöð hafa talið, að fyrir stjórn Hedtofts hafi vakað, að íslendingar fengju afhentan meginhluta allra hand- ritanna á þessum grundvelli. Hvernig skiptingin hefði í raun og veru orðið fæst nú aldrei upplýst, þar sem íslendingar neituðu að ganga til samninga um tillögurnar. I slík- um samningum er þó líklegt, að hægt hefði verið' að fá mörgu breytt til betri vegar. Ef skilyrðin hefðu reynzt óviðunandi, hefði verið auðvelt að slíta þeim, en það hefði mátt gera á þann hátt, að ekki hefði öllum dyrum verið lokað að áframhaldandi umræðum, eins og gert var með hinni algeru neitun. Sameignarhugmyndin hefur farið ákaflega í taugarnar á mörgum, og er það ekki alls kostar að furða, þar sem um slíkt tilfinningamál er að ræða. Hins vegar mundi hún vafalaust ekki verða oss eins óhagstæð i framtíðinni, eins og hún virðist vera klaufaleg á pappírnum. Það var lagt til, að öll handrítin yrðu sameign Islendinga og Dana, og þeim yrði skipt milli Kaupmannahafnar og Reykjavíkur eftir efni hand-
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148

x

Helgafell

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Helgafell
https://timarit.is/publication/1076

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.