Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2006, Qupperneq 100

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2006, Qupperneq 100
DAGNÝ KRISTJÁNSDÓTTIR valið að skoða sem dauða eða lifandi. Róttæk notkun klisja felist í því að rjúfa hina sjálfkrafa útsendingu þeirra, setja þær í óvænt samhengi og nota möguleika þeirra. Hún vitnar í Anthon C. Zijderveld sem segir um klisjuna: Klisja er hefðbundið form mannlegrar tjáningar (í orðum, hugs- unum, tilfinningum, svipbrigðum, gjörðum) sem hefur misst frumleika sinn og leitandi, nýskapandi vald sitt vegna endur- tekinnar notkunar. Þó að henni takist af þessum sökum engan veginn að bæta neinu við félagsleg samskipti og miðlun upp- lýsinga, gegnir hún félagslegu hlutverki af því að henni tekst að koma á samskiptum (hugarstarfsemi, tilfinningum, vilja og gjörðum) þó að hún forðist pælingar um merldngu. Félagsleg- ur kjarni klisjunnar felst í því hvernig henni tekst að leysa af hólmi hina upprunalegu merkingu með félagslegri merkingu. Þetta tekst ef hún er endurtekin nógu oft og menn forðast að spyrja hvað hún þýði.35 í sögum Kristínar bresta menn á með klisjum einmitt við sína nán- ustu, einmitt til að halda gangandi samskiptum sem hafa rnisst alla inerk- ingu aðra en þá sem ekki má tala um. Móðirin í síðari hluta Hamingjan hjálpi mér I og II er alltaf að skrifa hugleiðingar sínar og „listræna smá- texta“ í litla bók og eðlilegast er að skoða ótengdan kafla sem heitir „A höggstokknum“ sem leiktexta efdr hana: Ég sit í hásætinu. Sonur minn kemur og bindur klútfytir augun á mér. Maðurinn minn kemur og tekur um lófa mína og kyssir þá afiur og aftur. Dóttir mín nær í exina. Eg heyri það því htin er bytjuð að æfa sig á köttunum. Maðurinn minn grætur. 35 ,A cliché is a traditíonal form of human expression (in words, thought, emotions, gestures, acts) which - due to repetitive use in social life - has lost its original, often ingenious heuristic power. Although it thus fails positívely to contribute meaning to social interactions and communicatíons, it does function socially, since it manages to stimulate behaviour (cognition, emotion, volition, action), while it avoids reflec- tion on meaning. The sociological essence of a cliché consists of the supersedure of original meanings by social functions. The supersedure is caused by repetitive use and enhanced by the avoidance of reflection.“ Anton Zijderveld, On Clichés: The Supersedure of Meaning by Function in Modernity, London, Boston: Routledge and Kegan Paul, 1979, bls. 10. Ég vil þakka doktorsnema mínum, Olgu Holowniu, fyrir að vekja athygli mína á þessu atriði sem hún fjallar um í doktorsritgerð sinni um Þór- arin Eldjám og Carol Ann Duffy sem hún hyggst leggja ffam við Háskóla Islands. 98
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.