Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2006, Blaðsíða 142

MAGNUS FJALLDAL
the Martyr) árið 978. Þegar á leið festist sú skoðun í sessi meðal annála-
ritara að morðið hefði verið framið að undirlagi móður Aðalráðs (sem
það var ekki) til að koma honum til valda. Þannig verður kirkjusagnfræð-
ingum tíðrætt um reiði Guðs í garð konungs sem komist hafði til valda
í framhaldi af jafn svívirðilegum glæp og að myrða guðsútvalinn, smurð-
an konung. Þannig var því Aðalráði og Englandi refsað með þ\a að leggja
landið fyrst undir danskan kóng og þar næst normanska harðstjóra. Ekki
kýs Halldór að nýta þessi álög að neinu lejui, enda myndu þau taka mesta
broddinn úr háðslegri lýsingu hans á konungi. I Gerplu er því Aðalráður
alfarið smiður sinnar eigin ógæfu.
Til marks um það hve vandlega Halldór sneiðir hjá allri forlagatrú í
túlkun sinni á Aðalráði er að hann minnist engu orði á atvik sem á að
hafa átt sér stað við skírn hans. Samkvæmt Englandssögu (Historia Anglor-
um) Henrys ffá Huntingdon gerði sveinninn sér þá lítið fyrir og meig í
skímarfontinn,26 en annar kirkjusagnffæðingur, William frá Malmes-
bury, lætur Aðalráð skíta í hann.2 Þetta segir Henry að guðsmaður einn
hafi túlkað sem fyrirboða þess að England mundi fljótlega líða undir lok.
Wilham nafhgreinir guðsmanninn sem heilagan Dunstanus erkibiskup,
og á hann að hafa sagt að þessi helgispjöll boðuðu að drengurinn yrði
mildll ógæfumaður.
Rauði þráðurinn í lýsingu Gerplu á Aðalráði er aumingjaskapur hans.
Hann er lítill landvamarmaður en mikill skattheimtumaður og beitir
pyntmgum og harðræði við skattheimtuna, ef ekki vill betur. Erlenda
ofbeldismenn kaupir hann af sér. Svo mikill heigull er Aðalráður að hann
æhr hfur og lungum ef hann heyrir aðra kommga nefhda eða fféttist af
erlendum her á Englandi. I rúmið leggst hann, viti hann þá eða heri
þeirra í námunda við sig. Ahugamál konungs em einkum að góna á
Emmu konu sína, sem hann er sagður unna hugástum, og tálga fugla úr
beini. Hvomgt er sérlega stórmannlegt eins og vænta mátti. Aður hefur
verið minnst á hræðslu Aðalráðs við þegna sína og stríðsrekstur hans
gegn þeim.
I Enska annálnum kemur skýrt fram að Aðalráður var einstaklega
seinheppinn herstjóri, en það verður að virða honum til vorkunnar að
hann stýrði ekki ríki þar sem þegnarnir vora sérlega samhentir né drott-
26 Sjá Diana Greenway, þýð. og ritstj., Henry, Archdeacon of Huntingdon - Historia Ang-
lorum - The History of the English People, Oxford: Clarendon Press, 1996, bls. 327.
27 Sjá J.A. Giles, William of Malmesbmy's Chronicle of the Kings ofEngland', bls. 166.
140