Þjóðlíf - 01.07.1990, Side 15

Sérfrædiíæknum fjölgar jafnt og þétt. Einn
sérfræðingur er á hverja 650 landsmenn.
Langflestir sérfræðinganna starfa á
höfuðhorgarsvæðinu.
Heimild: Heilbrigðisráðuneytið
Fjöldi sérfræðinga pr. 1000 ibua
1980-1988
1.50
1.00
0.50
° °?!
980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988
Sérfræðingskostnaður 1983-1988
Miiijónirkr. Reiknað á verðlagi ársins 1988
1983 1984 1985 1986 1987 1988
Árið 1983 var tilvísunarskylda afnumin og næstu fimm árin tvöfaldaðist kostnaður við sérfræði-
læknishjálp.
Heimild: Heilbrigðisráðuneytið
Sjö sérfræðingar á móti
einum heimilislækni!
Sérfræðingar eru mun fleiri en heimil-
islæknar. Það skýrir hvers vegna heim-
ilislæknar hafa sáralítil áhrif á mótun
heilbrigðiskerfisins á meðan sérfræð-
ingar hafa úrslitavald. Sérfræðingar
eru með afgerandi meirihluta í helstu
læknafélögunum, Læknafélagi Islands
og Læknafélagi Reykjavíkur.
Langflestir sérfræðingar starfa á
samningi Tryggingastofnunar ríkisins.
Árið 1976 voru þeir 120, árið 1985 orðnir
200 og árið 1988 störfuðu 355 sérfræð-
ingar á samningi við Tryggingastofnun.
Sama ár (1988) voru 50 heimilis- og
heilsugæslulæknar starfandi í Reykja-
vík.
Þetta þýðir að á móti hverjum einum
heimilislækni koma sjö sérfræðingar.
Erlendis er víða talið eðlilegt að þetta
hlutfall sé einn heimilislæknir á móti
einum sérfræðingi.
Strax eftir áramót var farið að semja við
sérfræðinga um nánari útfærslu á tillögum
nefndarinnar. En þá var komið annað
hljóð í strokkinn. Sérfræðingar neituðu
alfarið að fallast á það fyrirkomulag að
sjúklingur greiddi hærra gjald fyrir komu
til sérfræðings ef hann hefði ekki tilvísun
frá heimilislækni. Ekki kom heldur til
greina að sérfræðingar fengju hærri
greiðslur fyrir sjúklinga sem hefðu tilvís-
anir. Sérfræðingar höfðu sem fyrr í bak-
höndinni sitt sterkasta vopn; að neita að
vinna fyrir Tryggingastofnun ef ekki yrði
tekið tillit til sjónarmiða þeirra. Og þeir
þóttust ekki bundnir af niðurstöðu nefnd-
arinnar, þrátt fyrir að eiga þar tvo fulltrúa.
Það rann upp fyrir ráðherra og sam-
starfsmönnum hans að þeir höfðu verið
blekktir. Tilvísanir voru komnar úr lög-
um og sérfræðingar ætluðu ekki að láta
heilbrigðisyfirvöld fá neitt í staðinn nema
tvínotaða skiptimynt um boðskipti sér-
fræðilækna og heimilislækna. Andspænis
algjörum ósigri titraði yfírstjórn heilbrigð-
isráðuneytis á taugum í janúar 1990.
I hasti voru gerð drög að reglugerð sem
gekk út á það að sjúklingar sem ekki hefðu
vísun (nýtt orð fyrir tilvísun) frá heimilis-
lækni til sérfræðings skyldu sjálfir greiða
helminginn af kostnaðinum. Þó skyldi
hlutur sjúklings ekki vera hærri en 5000
krónur fyrir hverja komu. Sjúklingur með
vísun skyldi greiða fast gjald, 850 krónur.
Þetta var afleikur, „handvömm" segir
reyndur ráðuneytismaður. Pólitískt lítur
það illa út að fólk þurfi að greiða allt að
5000 krónur fyrir hverja komu til sérf-
ræðilæknis og vafasamt er að lagaheimild
sé fyrir slíkri mismunun sjúklinga. Sér-
fræðingar áttuðu sig fljótt á mistökum
ráðuneytismanna og létu kné fylgja kviði.
ÞJÓÐLÍF 15