Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Side 54

ÁGRIP ERINDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
E 84 Þróun og prófanir á alginatfilmum til lyfjagjafar í
munnhol
Jón Halldór Þráinsson', Skúli Skúlason2, Þórdís Kristmundsdóttir'
'Lyfjafræðideild HÍ,2Líf-Hlaup ehf.
thordisk@hi.is
Inngangur: Vaxandi áhugi er á að nota slímhimnubindandi
fjölliður í lyfjaform til staðbundinnar og systemískrar lyfjagjafar
um munnhol. Lyfjagjöf um munnhol hefur ýmsa kosti í för með
sér, meðal annars er komist hjá niðurbroti við fyrstu umferð
um lifur, unnt er að fá hraðari verkun lyfja og með stjórnuðum
lyfjaflutningi má minnka skammta svo og aukaverkanir. Natríum
algínat er náttúruleg pólýsakkaríð fjölliða sem hugsanlega mætti
nota til lyfjagjafar um munnhol vegna viðloðunarhæfni við
slímhúð. Markmið verkefnisins var að þróa aðferð til framleiðslu
algínatfilma sem nota mætti til lyfjagjafar á slímhúð.
Efniviður og aðferðir: Algínatfilmurnar voru framleiddar með
uppgufunaraðferð. Áhrif hitastigs og þurrkunaraðstæðna voru
metin. Hýdroxýprópýlmetýlcellulósa (HPMC) var notuð til að
bæta eiginleika filmanna og própýlen glýkól var notað sem mýk-
ingarefni. Viðloðunar- og slitþolseiginleikar filmanna voru metnir
með texture analyser TA-XT2Í og bólgnun filmanna í gervimunn-
vatnslausn var könnuð.
Niðurstööur: Þær þurrkunaraðstæður fyrir filmurnar sem gáfu
bestu niðurstöðurnar var 50°C í ofni í um 48 klukkustundir.
Samanburður var gerður á filmum sem innihéldu mismunandi
hlutföll af algínati, HPMC og própýlen glýkóli. Niðurstöður
sýndu að viðloðun eykst með auknum styrk algínats í filmunum
en þéttni mýkingarefnis hafði ekki afgerandi áhrif. Með lækkandi
styrk algínats og þar með hækkandi styrk HPMC höfðu
himnurnar hærri bólgnunarstuðul og lengri sundrunartíma.
Bólgnunarstuðullinn hækkaði og sundrunartíminn lengdist með
lækkandi þéttni mýkingarefnis. Hámarksslitþolskraftur náðist
þegar styrkur algínats og HPLC fjölliðanna var jafn. Áhrif
mýkingarefnis á slitþolskraft voru ekki sýnileg.
Ályktanir: Próuð var aðferð til að framleiða alginatfilmur sem
gætu hentað til lyfjagjafar um munnslímhúð.
E 85 Hönnun á samsettu himnulíkani til að meta flæði yfir
lífrænar himnur
Fífa Konráðsdóttir, Þorsteinn Loftsson, Már Másson
Lyfjafræðideild HÍ
fifa@hi.is
Inngangur: Meirihluti lyfja á markaðinum flyst yfir lífrænar
himnur með óvirku flæði. Lífrænar himnur hafa fitusækið
himnulag sem hindrar að einhverju leyti flæði vatnssækinna
sameinda. Á yfirborði himnanna myndast einnig kyrrstætt
vatnslag sem getur verið áhrifarík hindrun fyrir fitusækin lyf. Við
þróun lyfja eru himnulíkön nýtt til að skirna fyrir lyfjaefnum sem
flæða auðveldlega yfir himnur en vöntun er á himnulíkani þar
sem hægt er að stjórna bæði hindrunareiginleikum kyrrstæða
vatnslagsins og fitusækni himnunnar.
Efniviður og aðferðir: Nítrósellulósi var notaður sem burðarefni
fyrir oktanól eða dódekanól (fitulag). Fitulagið var síðan borið
á sellófanhimnur með mismunandi gatastærðum (kyrrstætt
vatnslag). Lyfjalausnum komið fyrir í gjaffasa Franz flæðisella,
sýni tekin úr móttökufasa á 30-60 mínútna fresti í fjórar
klukkustundir og magnmæld í vökvaskilju (HPLC).
Niðurstöður: Sellófan/oktanól-nítrósellulósa (C/ON) himnur
reyndust ódýrar og auðveldar í framleiðslu og lítið frávik var
milli flæðitilrauna. Lyf á ójónuðu formi flæddu hraðar yfir C/ON
himnuna en lyf á jónuðu formi og kyrrstætt vatnslag himnanna
reyndist vera ráðandi í hindrun á flæði ójónaðra fitusækinna lyfja.
Það tókst að stjórna áhrifum kyrrstæða vatnslagsins á flutning
lyfja yfir C/ON himnurnar með notkun sellófanhimna með
mismunandi gatastærðum. Með því að auka þykkt eða breyta
samsetningu fitusæknu himnunnar var einnig hægt að hafa áhrif á
hindrunareiginleika C/ON himnunnar.
Ályktanir: C/ON himnurnar hafa það framyfir önnur himnulíkön
að það er mögulegt að rannsaka hindrun vegna fituhimnu og
hindrun vegna kyrrstæða vatnslagsins á gegndræpni himnu
fyrir lyfjum óháð hvort öðru. Við teljum C/ON himnurnar vera
raunhæfan kost til að skima fyrir jákvæðum flæðieiginleikum lyfja
úr lyfjaformum.
E 86 Rannsókn á örveruinnihaldi kítósans
Freyja Jónsdóttir', Skúli Skúlason1-3, Þórdís Kristmundsdóttir', W. Peter
Holbrook2
'Lyfjafræðideild og 2tannlæknadeild HI, 3Líf-Hlaup ehf.
thordisk@hi.is
Inngangur: Kítósan er fjölsykra sem er framleidd með N-
deasetýleringu á kítíni en kítíni er unnið úr skel krabbadýra.
Kítósan býr yfir margvíslegum eiginleikum sem hefur leitt lil
vaxandi áhuga á að nota það sem hjálparefni í lyfjagerð. Við
þróun aðferðar til framleiðslu kítósanhimna til lyfjagjafar í
munnhol bentu niðurstöður til þess að mengun væri í efninu.
Rannsóknin beindist þá að því kanna um hvaða mengun væri
að ræða og hvort kítósan standist gæðakröfur sem gerðar eru til
hráefnis í lyfjagerð.
Efniviður og aðferöir: Kítósan var frá Primex. Ræktað var úr
kítósani á föstu formi á Brain Heart Infusion Broth og síðan
sett á blóðagar; kítósan í mismunandi leysum var einnig ræktað
á blóðagar. Kítósanið var hreinsað með sæfingu, UV-geislun og
síun.
Niðurstöður: Mikill og fjölbreytilegur gróður ræktaðist úr
kítósanlausnunum og úr föstu efninu. Við smásjárskoðun sáust
meðal annars Bacillits tegundir, Micrococcus spp., Psettdomonas
spp auk þess sem töluvert magn af bakteríugróum var í
lausnunum. I lyfjagerð á íslandi sem og annars staðar í Evrópu er
miðað við kröfur Evrópsku lyfjaskrárinnar til lyfja og hjálparefna.
Ekki reyndist unnt að skera úr um hvort kítósan stenst þær
kröfur því talning reyndist erfið vegna þess hve fast örverurnar
hanga á kítósanflögum og því er talning þeirra ef til vill verulega
vanáætluð.
Ályktanir: Draga má þá ályktun af niðurstöðum örveru-
rannsóknarinnar að kítósanið sem unnið var með í rann-
sókninni henti ekki til lyfjagerðar að óbreyttu. Við vinnu á
Læknahlaðið/fylgirit 53 2007/93