Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Page 56

ÁGRIP ERINDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
unargildi. Lýsandi tölfræði, Wilkoxon Signed Ranks Test og
Spearmans rho var notað við úrvinnslu gagna með SPSS forriti
11. útgáfa. Vísindasiðanefnd (VSN 04-092-Sl) og Persónuvernd
samþykktu rannsóknina.
Niðurstöður: Meðal FVC og FEV, var marktækt skert (p=,044)
hjá konunum. Meðaltal hárifja- og lágrifjahreyfinga í djúpri öndun
var marktækt skert hjá körlunum miðað við viðmiðunargildi
(p=,027 og p=,012). En meðaltal kviðar- og hárifjahreyfinga
hjá konunum (p=,033 og p=,014). Allir þátttakendur voru með
marktækt minni meðalinnöndunar- (kk p=,006, kvk p=,0001) og
útöndunarvöðvastyrk (p=,0001).
Ályktanir: Parkinsons sjúklingar eru með marktækt skertar
öndunarhreyfingar og öndunarvöðvastyrk og því óskilvirkan
hósta. Mat og þj álfun á öndunarhreyfingum og öndunarvöðvastyrk
ætti því að vera fastur liður í meðferð Parkinsons sjúklinga.
E 90 Samspil sykursýki og kæfisvefns
Bryndís Bcnediktsdóttir'. ísleifur Ólafsson1-2, f’órarinn Gíslason1-3
‘Læknadeild HÍ,2Rannsóknastofa Landspítalans, 3lungnadeild Landspítala
brynben@hi.is
Bakgrunnur: Offita hefur lengst af verið talin orsök skerts syk-
urþols og sykursýki hjá kæfisvefnssjúklingum. Rannsóknir hafa
þó leitt líkum að því að kæfisvefn sé sem slíkur, áhættuþáttur
fyrir sykursýki. Pá hafa dýratilraunir bent til þess að endurtek-
inn súrefnisskortur valdi bólguferlum sem hafi slæm áhrif á syk-
urefnaskipti.
Markniið: Að mæla fastandi blóðsykur og insúlín meðal
nýgreindra og ómeðhöndlaðra kæfisvefnssjúklinga í framsýnni
rannsókn.
Efniviður og aðferðir: Nýgreindum kæfisvefnssjúklingum, sem
voru að hefja meðferð með svefnöndunartæki við lungadeild
Landspítala, var boðin þátttaka.
Niðurstöður: Meðal 170 sjúklinga (132 karlar og 38 konur) með
nýgreindan kæfisvefn sem tóku þátt í rannsókninni, reyndust
12 vera með greinda sykursýki og á lyfjameðferð vegna þess.
Af hinum 158 reyndust 12 vera með hækkað bæði insúlín og
blóðsykur (7,6%) en höfðu ekki greinst áður með sykursýki.
Fastandi blóðsykur yfir viðmiðunarmörkum fannst hjá 31 (20%)
og 26 (16%) reyndust vera með hækkað fastandi insúlin. Þegar
hópurinn með greinda sykursýki og þeir sem voru með hækkun
bæði á insúlíni og glúkósa (n=57; 47 karlar og 10 konur) voru
bornir saman við hina reyndust þeir vera þyngri (Body mass
index 35,7+6,0 á móti 30,8+4,7, p<0,01) og hafa oftar sögu um
háþrýsting (61% á móti 29%). Ekki var munur á dagsyfju mælt
með Epworth Sleepiness Scale.
Ályktanir: Frumniðurstöður rannsóknar okkar leiða í ljós að
sykursýki og skert sykurþol séu algeng meðal kæfisvefnssjúklinga.
Ætlunin er að kanna tengslin enn frekar milli sykurefnaskipta,
kæfisvefns, bólguferla og áhrif meðferðar með svefnöndunartæki.
á þessa þætti.
E 91 Breytileiki í starfsemi æðaþels hjá kæfisvefns-
sjúklingum
Erna Sif Arnardóttir1, Björg Porleifsdóttir2, Þórarinn Gíslason1
'Lungnadeild Landspítala, 2Lífeðlisfræðistofnun HÍ
ernaar@hi.is
Inngangur: Þekkt er að kæfisvefn tengist auknum líkum á hjarta-
og æðasjúkdómum. Ein leið til að mæla slíkar líkur er að meta
vanstarfsemi í æðaþeli, sem er sjálfstæður spávaldur fyrir hjarta-
og æðasjúkdóma. Markmið þessarar rannsóknar er að rannsaka
starfsemi æðaþels í kæfisvefnssjúklingum fyrir og eftir þriggja
mánaða meðferð með svefnöndunartæki (CPAP).
Efniviður og aðferðir: Þátttakendur, heilbrigðir karlmenn
með kæfisvefn, fóru í fulla svefnrannsókn. Kvöld- (18:00) og
morgunmælingar (08:00) á blóðþrýstingi og starfsemi æðaþels
voru gerðar eftir >4 klukkustunda föstu með mælingu á „reactive
hyperemia peripheral arterial tone index“ (RH-PAT stuðull)
(Itamar Medical Ltd.). Næturþvagi var safnað að morgni til
greiningar á metanepríni og normetanepríni.
Niðurstöður: Fimmtán kæfisvefnssjúklingar (49 ára ±10 ár
(meðaltal±SD)) hafa verið mældir fyrir og eftir meðferð í þrjá
mánuði. Meðalfjöldi öndunarhléa á klukkustund lækkaði úr
45±15 í 5±4 við meðferð. Æðaþelsmælingar bentu til vanstarfsemi
hjá aðeins fjórum af 15 þátttakendum, en að meðaltali var engin
breyting á RH-PAT stuðli að kvöldi (2,1±0,5 og 2,0±0,6) eða
morgni (2,0±0,3 og 1,9±0,3) við meðferð. Jákvæð fylgni var
milli RH-PAT breytinga að kveldi við meðferð og systólísks
(r=0,55 p=0,04) og díastólísks blóðþrýstings (r=0,54 p=0,05)
fyrir meðferð. Sami þáttur sýndi einnig jákvæða fylgni við magn
metanepríns (r=0,68 p=0,01) og normetanepríns (r=0,60 p=0,03)
í þvagi fyrir meðferð.
Ályktanir: Áhrif kæfisvefns á hjarta- og æðastarfsemi hjá
okkar rannsóknarhópi, kæfisvefnssjúklingum, sem eru að öðru
leyti frískir, virðast vera minni en áður hefur verið lýst. Þeir
kæfisvefnssjúklingar, sem fyrir meðferð hafa hærri blóðþrýsting
og merki um aukið sympatískt álag sýna frekar bætta
æðaþelsstarfsemi við meðferð. Erfðafræðilegur breytileiki gæti
skýrt þennan mun.
E 92 lnterleukin-6 (IL-6) hjá einstaklingum með langvinna
lungnateppu
Sigurður Jumes Þorleifsson1, Bryndís Benediktsdóttir1, Þórarinn Gíslason1-2,
ísleifur Ólafsson3
'Læknadeild HÍ, 2lungnadeild Landspítala, 3klínísk lífefnafræðideild
Landspítala
sjth@hi.is
Inngangur: Interleukin-6 (IL-6) er forveri bólguboðefna
(proinflammatory cytokine) sem tekur þátt í líffræðilegum
ferlum sem tengjast langvinnri bólgu og hafa rannsóknir sýnt að
IL-6 er hækkað við marga langvinna bólgusjúkdóma. Langvinn
lungnateppa (LLT) er samheiti teppusjúkdóma í lungum svo
sem langvinnrar berkjubólgu, lungnaþembu og lokastigs astma.
Langvinn lungnateppa einkennist af óafturkræfri versnandi
56
Lækna
blaðið/fylgirit 53 2007/93