Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Síða 89

ÁGRIP VEGGSPJALDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA Hl'
Ályktun: DWI og MTI sýndi aldurstengdar breytingar í
byggingu heilavefs sem eru á annan hátt hjá körlum en konum.
Niðurstöðurnar geta leitt til aukins skilnings á áhrifum aldurs á
byggingu heila.
V 28 Samband öldrunartengdra hvítavefsbreytinga í heila
og DWI og MTI segulómunar í Öldrunarrannsókn Hjarta-
verndar
Sigurftur Sigurðsson1, Thor Aspelund1, Olafur Kjartansson1, Guðný
Eiríksdóttir1, Mark A. Buchem3, Lenore Launer2, Vilmundur Guðnason1
'Hjartavernd, 2Öldrunarstofnun bandaríska heilbrigðisráðuneytisins,
Bethesda, 3háskólasjúkrahúsið í Leiden, Holland
Sigiirdur@hjaria.is
Inngangur: Sýnt hefur verið að aldurstengdar breytingar í
byggingu heilavefs tengjast auknu flæði frumuvökva í heilavef
greint með flæðisvigtuðum myndaröðum (DWI), en lækkun
á flutningi segulmagns á milli sameinda í heilavef greint með
segulmagnsflutnings-myndaröðum (MTI) í segulómun (SO).
Hvítavefsbreytingar (HVB) í heila greindar með segulómun
er algeng greining í öldruðum einstaklingum. Tilgangur
rannsóknarinnar var að kanna samband magns HVB og DWI- og
MTI gilda.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin nær til 956 einstaklinga
(343 karla og 613 kvenna, meðalaldur 75±6 ár). HVB voru
magngreindar með FLAIR T2-vigtuðum og FSE T2-vigtuðum
segulómunarmyndum. DWI myndir voru endurbyggðar í
flæðisstuðulmyndir (ADC) sem lýsa flæðismagni frumuvökva.
MTI myndir voru endurbyggðar í myndir sem lýsa magni á
flutningi segulmagns vatnssameinda til stórsameinda (MTR).
ADC og MTR myndir voru þá unnar til að gefa þéttleikaföll
er samanstanda af ADC og MTR gildum gráa- og hvítavefs
heila. ADC og MTR gildi lesin af föllunum voru borin saman
við heildarrúmmál HVB með fylgniprófi (r) (Pearson Partial
Correlation). Við útreikninga var leiðrétt var fyrir aldri
einstaklinga í úrtakinu.
Niðurstöður: Með auknu rúmmáli HVB hækkar meðal-ADC
marktækt hjá körlum (r=0,17; p=0,002) og konum (r=0,21;
p<0,0001). Engin marktæk fylgni reyndist á milli HVB og meðal-
MTR hjá báðum kynjum. Neikvæð fylgni reyndist á milli aukins
rúmmáls HVB og hámarkshæðar ADC þéttleikafalla hjá körlum
(r=-0,20; p=0,0002) og konum(r=-0,19; p<0,0001). Fylgni á milli
rúmmáls HVB og hámarkshæðar MTR þéttleikafalla var ekki
marktæk hjá hvorugu kyni.
Ályktanir: ADC tengist magni HVB í heila á meðan MTR
gerir það ekki. Aðrar orsakir en HVB gætu því legið að baki
aldurstengingu við MTR.
V 29 Áætluð lækkun geislaskammta með straummótunar-
búnaði í tölvusneiðmyndun og samband við líkamsstærð.
Öldrunarrannsókn Hjartaverndar
Sigurður Sigurðsson1, Thor Aspelund1, Guðlaugur Einarsson3, Gyða
S. Karlsdóttir1, Agnes Guðmundsdóttir1, Grímheiður Jóhannsdóttir1,
Bryndís Óskarsdóttir1, Guðný Eiríksdóttir1, Tamara B. Harris2, Vilmundur
Guðnason'
Hjartavemd, 2Öldrunarstofnun bandaríska heilbrigðisráðuneytisins,
Bethesda, USA, 3Geislavarnir ríkisins
Sigurdur@hjarta. is
Inngangur: Aukin þróun í tækni tölvusneiðmyndunar (TS)
ásamt meiri meðvitund um vaxandi geislaálag sjúklinga hefur
aukið mikilvægi þess að velja rétt tökugildi í tölvusneiðmyn
dunarrannsóknum. Þessi rannsókn var hönnuð til að áætla
lækkun geislaskammta sem næst með straummótunarbúnaði
(SMB) í tölvusneiðmyndun í Öldrunarrannsókn Hjartaverndar.
Eins að kanna hvort áætluð lækkun geislaskammta með
straummótunarbúnaði tengist aldri, kyni eða þáttum sem snúa að
líkamsstærð.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin náði til 1360 einstaklinga
(603 karla og 757 kvenna, meðalaldur 76±6 ár) sem fóru í
tölvusneiðmyndun af brjóstholi, mjóhrygg, kvið, mjöðmum og
læri. Allir voru myndaðir með sömu forstilltu myndatökugildum.
Straummótunarbúnaður var notaður í allar mjaðma- og mjó-
hryggsmyndatökur. Heildarstraumur (mAs) fyrir hverja rannsókn
eftir notkun straummótunarbúnaðar var skráður. Hlutfallslegur
munur á milli forstilltra heildar-mAs myndatökugilda og heildar-
mAs myndatökugilda í lok rannsóknar eftir notkun straummót-
unarbúnaðar var reiknaður og borin saman við kyn, aldur, hæð,
líkamsþyngdarstuðul (BMI) og kviðarþvermál.
Niðurstöður: Lækkun í meðal-mAs gildum reyndist marktækt
(p<0,0001) meiri hjá konum (20,2±3,8%) en hjá körlum
(18,7±3,7%). Hjá báðum kynjum reyndist marktæk fylgni á
milli mAs lækkunar og líkamshæðar (karlar; r=0,22; p<0,0001 og
konur;r=0,19;p<0,0001) og líkamsþyngdarstuðull (karlar;r=-0,09;
p=0,027 og konur; r=0,22; p<0,0001). Hjá konum reyndist einnig
marktæk fylgni mAs lækkunar og aldurs (r=-0,13; p=0,0005) og
eins kviðarþvermáls (r=0,28, p<0,0001) en ekki hjá körlum.
Ályktanir: Lækkun mAs með straummótunarbúnaði teng-
ist líkamsstærð á annan hátt hjá körlum en konum sem gefur
vísbendingar um mismunandi geislagleypni á milli kynja. Hæð
einstaklinga sýndi sterkari fylgni við mAs lækkun samanborið við
lfkamsþyngdarstuðul og gæti því verið betri til viðmiðunar við val
á ákjósanlegum forstillingum á mAs gildum.
V 30 ATP í æðaþeli eftir thrombín örvun. Áhrif umhverfis-
þátta
Brynhildur Thors', Haraldur Halldórsson1-2, Guðmundur Þorgeirsson'2
‘Rannsóknarstofa HÍ í lyfja- og eiturefnafræði, 2lyflækningadeild
Landspítala
hrynhit@hi.is
Inngangur: Við höfum lýst áður óþekktri boðleið þar sem
thrombín virkjar AMP-örvaðan prótein kínasa (AMPK) í æðaþeli
Læknablaðið/fylgirit 53 2006/93
89
L