Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Page 90

ÁGRIP VEGGSPJALDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
og veldur þannig eNOS fosfórun og NO-myndun. Undanfarið
höfum við athugað hlutverk ATP í þessari örvun á AMPK og þar
með hugsanlegt hlutverk kínasans LKBl. Við skoðuðum áhrif
thrombíns á AMP/ATP hlutfall í æðaþeli ræktuðu mismunandi
ræktunaraðstæður, það er í æti 199 eða æti 1640. Helsti munur á
ætunum er að æti 199 inniheldur ATP, AMP, adenín, gúanín og
xanthín ólíkt 1640.
Efniviður og aðferðir: Æðaþelsfrumur úr bláæðum nafla-
strengja voru ræktaðar uns þær náðu samfellu á ræktunarskál-
um. Frumurnar voru meðhöndlaðar með thrombíni í ákveðinn
tíma og magn ATP og AMP mælt með HPLC og/eða luciferasa
mælitækni.
Niðurstöður: í æti 1640 hafði thrombín ekki marktæk áhrif á
ATP í frumunum. í æti 199 olli thrombín hins vegar greinilegri
ATP lækkun (10-12%). Ef æti 199 var meðhöndlað með ecto-
ATPasanum apyrasa í eina klukkustund urðu niðurstöðurnar
sambærilegar við áhrifin í 1640, það er engin lækkun í ATP.
Einnar mínútu meðhöndlun með apyrasa kláraði líka ATP ætis-
ins en þessi stutta meðhöndlun breytti ekki thrombín svarinu,
það er thrombín olli ATP lækkun. 2-deoxy glúkósi (sem kemur í
veg fyrir að glúkósi nýtist til ATP myndunar) olli lækkun í ATP
í báðum ætunum en lækkunin í 1640 var mun minni en í 199 við
sama styrk og tíma.
Alyktanir: Niðurstöðurnar sýna mikinn mun á áhrifum thrombíns
á ATP styrk í æðaþelsfrumum eftir ætisaðstæðum sem væntanlega
stafar af mismiklu magni púrína í ætunum þó ATP eitt og sér skýri
ekki þennan mun. Niðurstöðurnar benda til þess að mismunandi
áhrif thrombíns megi rekja til niðurbrotsefna ATP, það er ADP,
AMP og adenosíns. Þessi munur sem og áhrif 2-deoxy glúkósa
í ætunum tveimur bendir til að í 1640 séu frumurnar betur við-
búnar orkulækkandi áreitum og því lækki innanfrumu-ATP síður
í því æti en í æti 199.
V 31 Samræming úrlesturs á stafrænum Ijósmyndum til
greiningar á handarslitgigt
Guðrún P. Helgadóttir', Jóhanna E. Sverrisdóttir2, Guðný Eiríksdóttir2,
Vilmundur Guðnason2, Helgi Jónsson3
'MS nemi, 2Hjartavernd, ’Landspítali
gphl@hi.is
Inngangur: Við greiningu handarslitgigtar hefur verið notast við
röntgenmyndir eða klíníska skoðun. Ef hægt væri að greina hand-
arslitgigt af ljósmyndum væri það mikil framför við faraldsfræði-
rannsóknir.
Efniviður og aðferðir: Þátttakendur í rannsókninni voru tilvilj-
unarkennt úrval 400 einstaklinga sem tóku þátt í AGES rannsókn
Hjartaverndar. Teknar voru ljósmyndir og röntgenmyndir af
höndum og gerð klínísk skoðun.
Ljósmyndirnar voru teknar á staðlaðan hátt með tilliti til stöðu
handar og fjarlægðar frá linsu með Fuji finepix 6800 vél. Dökkt
flauel var notað sem bakgrunnur.
Úrlestur ljósmynda var gerður af tveimur lesendum (GPH og
HJ). Eftir nokkra samþjálfun voru 124 ljósmyndir lesnar. Hver
liður var skoðaður með tiliti til stækkunar á harðvef, afmyndunar
og stöðu liðar. Niðurstöður lesenda voru bornar saman og þegar
ósamræmis gætti var höfð hliðsjón af röntgenmyndum. Hluti
ljósmyndanna var síðan prentaður út með merkingum við hvern
lið til að nota sem viðmið. Við athugun á samræmi var notast
við Spearman correlation (Rs) og “average measure intraclass
coefficient”.
Niðurstöður: í fyrstu var samræmi milli lesenda einungis þokka-
legt (moderate) en fór batnandi við endurtekinn samlestur og
með notkun viðmiðunarmynda. Sem dæmi má nefna samræmi í
fjærkjúkuliðum en þar var Rs um 0,6 við fyrsta úrlestur en hækk-
aði í um 0,75. í lokin varð samræmið í þessum liðum (mælt með
intraclass coefficient) svipað því sem fengist hefur í úrlestri röntg-
enmynda.
Alyktanir: Fyrstu niðurstöður á úrlestri ljósmynda til greiningar
á handarslitgigt lofa góðu. Með samæfingu og notkun
kennslumynda virðist hægt að ná svipuðu samræmi og fengist
hefur við úrlestur röntgenmynda. Næsta skref rannsóknar er að
lesa eftirstandandi 276 ljósmyndir blint. Aðferðin verður síðan
borin saman við röntgenmyndir og klíníska skoðun.
V 32 VerkirogverkjameðferðskurðsjúklingaáLandspítala-
háskólasjúkrahúsi
Lára Borg Ásmundsdóttir'2, Anna Gyða Gunnlaugsdóttir', Herdís
Sveinsdóttir1-2
'Hjúkrunarfræðideild HÍ,2Landspítali
herdis@hi.is
Inngangur: íslenskar og erlendar rannsóknir hafa endurtekið sýnt
að sjúklingar hafa talsverða verki eftir skurðaðgerð. Markmið
rannsóknar var að kanna algengi verkja hjá skurðsjúklingum og
lýsa væntingum til og reynslu af verkjameðferð eftir skurðaðgerð
og viðhorfum til verkjameðferðar.
Efniviður og aðferðir: Úrtakið var 216 sjúklingar sem gengust
undir skurðaðgerð á Landspítala-háskólasjúkrahúsi (LSH) á
tímabilinu 6. til 25. febrúar 2006. Gagna var aflað með APS
spurningalistanum og var spurt um styrk verkja á tölukvarða frá
0-10 við mismunandi aðstæður og jafnframt um áhrif verkjanna.
Við gagnaúrvinnslu var notað lýsandi tölfræði, pearson r- og t-
próf. Listinn var lagður fyrir að kvöldi aðgerðadags/daginn eftir
aðgerð.
Niðurstöður: Þátttakendur voru 216 (62% þeirra konur) og
var meðaldur 54,5 ár. 81% greindi frá verk eftir aðgerð og var
meðaltalsstyrkur versta verkjar 5,87 (sd 2,64) og sólarhring eftir
aðgerð 4,02 (sd 2,18). Konur greindu frá hærri styrk verkja en
karlar (t(109)=2,36; p<0,05) eftir aðgerð. Verkir höfðu áhrif á
getu sjúklings sjúklings til að hósta, draga djúpt andann eða
hreyfa sig í rúrni, á daglegar athafnir, getu til göngu og á svefn.
Áttatíu og fim prósent sjúklinga voru ánægð með verkjameðferð
sína. Biðtími eftir verkjalyfjum var stuttur. Upplýsingar urn
verki eftir aðgerð fengu 73% þátttakenda og um mikilvægi
verkjameðferðar 47%. Almennt voru upplýsingarnar gagnlegar
eða mjög gagnlegar. Fylgni var á milli verkja fyrir aðgerð við
ýmsar breytur rannsóknarinnar.Viðhorf til verkjameðferðar voru
frekar íhaldssöm og voru eldri íhaldssamari en yngri.
Ályktanir: Skurðsjúklingar á LSH hafa verki eftir aðgerð
sem koma mætti í veg fyrir með bættri fræðslu um verki og
Læknablaðið/fylgirit 53 2007/93