Tímarit Máls og menningar - 01.05.1943, Blaðsíða 99

TIMARIT MALS OG MENNINGAR
93
sagði einn þessara ágætu manna um daginn í fyrirlestri til bænda,
þar sem hann bar fram þá kenningu, að allir, sem eiga heima í
sveitum, séu ein stétt og eigi hagsmuna að gæta gegn öðrum stétt-
um og verði að fyllast stéttarmetnaði sem slíkir. Þessi maður virð-
ist lifa í þjóðfélagi þar sem iðnaðarmannastéttin berst gegn verzl-
unarstéttinni eða jafnvel skósmiðastéttin gegn prentarastéttinni,
sjómannastéttin gegn eyrarkarlastéttinni, prestastéttin gegn lækna-
stéttinni o. s. frv. Aðrir menn þekkja ekki þetta þjóðfélag, enda
hefur það aldrei verið til. Ef til vill getur maður stundað svo tón-
list árum saman, að læra ekki mun á dúr og moll, og eins kann að
vera hægt að fást við stjórnmál áratugum saman, án þess að þekkja
greinarmun á atvinnustétt og þjóðfélagsstétt; ég vil að minnsta
kosti ekki gera þessum væna manni getsakir um vísvitandi hugtaka-
fölsun. En það verður aldrei oftekið fram, að milli starfsgreina
þjóðfélagsins er engin barátta, og það er af þeirri einföldu ástæðu.
að vinnandi menn, þeir menn, sem ekki lifa á arði af annarra vinnu,
eru allir ein og sama þjóðfélagsstéttin, hvaða atvinnustétt sem þeir
kunna að tilheyra. Stéttabaráttan stendur ekki milli starfsgreina,
heldur milli þeirra stétta, sem andstæður auðvaldsþjóðfélagsins,
launavinna og auðmagn, hljóta að skapa: annars vegar þeir, sem
selja vinnu sína, hinsvegar þeir, sem eiga framleiðslugögnin; ann-
ars vegar þeir, sem vinna, hinsvegar þeir, sem hirða arðinn af
vinnu þeirra; annars vegar verkamenn, hins vegar arðræningjar;
annars vegar fátækir, hins vegar ríkir. Og þar stendur hnífurinn í
kúnni. Spurningin er ekki um þessa staðreynd, heldur greinir auð-
valdsstefnu og verkalýðssinna á um siðferðilegt réttmæti þess, hvort
fáir einstaklingar eigi að hirða arðinn af vinnu fjöldans eða ekki.
Þar segja sósíalistar nei, kapítalistar já. Það er milli þessara stétta,
hinna fátæku og hinna ríku, sem baráttan stendur, baráttan um
heiminn. Þetta vita allir stjórnmálamenn, hverju sem þeir kunna
að halda fram til að rugla hugtök manna, og það er ekki hægt að
vera stjórnmálamaður án þess að vita það.
Hér á Islandi halda þó hugtakaruglarar afturhaldsins stundum
fram enn einfaldari kenningu uni stéttir og stéttabaráttu, m. a. með
það fyrir augum að narra bændur til að berjast gegn skipulagi
landbúnaðarmála. Hún er sú, að í rauninni séu aðeins til tvær stéttir