Tímarit Máls og menningar - 01.12.1954, Side 57

SÁLFRÆÐI NÚTÍMANS
247
mestu, hvernig sanibandi þeiria við aðra þjóðflokka er háttað, hvorl
þeir hafa aðstöðu lil að læra af reynslu annarra þjóðflokka, hvernig lífs-
skilyrði Jreir húa við og margt fleira.
Ölíkir kynþættir geta líka þróað svipaða menningu eða lagað sig að
sömu menningu. Það nægir að benda á, að hvítir menn, svertingjar og
mongólar hafa aðlagað sig sömu menningu í Bandaríkjunum. Aðeins í
þeim ríkjum Bandaríkjanna, sem fólk af ólíkum kynþáttuni nýtur ekki
sömu rétlinda, finnum við nokkurn teljandi mismun á menningu kyn-
Jrátta.
I Sovjetríkjunuin hefur fólk af ýmsum kynjmltum líka tekið upp sömu
tækni og sama Jjjóðfélagsform. Enginn kynjráttur hefur reynzt þar öðr-
um síðri.
Við munum þó hvorki geta sannað né afsannað tilgátuna um mismun
kynþátta með því að athuga menningu þeirra. Þetta kemur af því, að erf-
itt er að skilgreina á hlutlægan hátt, í hverju æðri menning sé fólgin, og
ýmsir þættir umhverfisins virðast eiga eins stóran eða stærri þátt í að
móta menningargerð jrjóðar en líffræðilegir eiginleikar einstaklinga
hennar.
Við skulum því líta nánar á vísindalegar rannsóknir síðari tíma.
Rannsóknaraðferðir
Hin síðari ár hafa verið gerðar fjölmargar rannsóknir með greindar-
prófum og persónuleikaprófum til að athuga hugsanlegan mismun kyn-
Jiátta. Áður en ég ræði einstakar rannsóknir, sem gerðar hafa verið, vil
ég nefna nokkra af þeim erfiðleikum, sem vísindamenn mæta við slíkar
rannsóknir og stundum hafa ruglað niðurstöður Jreirra.
Það er ekki eins einfalt og margir ætla að mæla greind eða aðra sál-
ræna eiginleika ólíkra kynþálta.
Grundvallarskilyrði Jress, að slikar rannsóknir gefi áreiðanlegar nið-
urstöður, er, að hópar fólks af tveim kynþáttum, sem við viljum rann-
saka, lifi við nákvæmlega sömu skilyrði, tali sama tungumál og hafi til-
einkað sér svipaða menningu.
Við vitum, að greindarstig er að nokkru leyti háð því, að einstakling-
urinn hafi lifað í umhverfi, sem örvar greindarþroska.