Tímarit Máls og menningar - 01.06.1984, Page 109

Maður orðanna
dána, það var skylda . . . Eg hafði brennandi áhuga á þessu öllu. I þorpinu
var ég sá sem kunni flestar sögur, og ég gerðist sjálfur hetjukvæðaskáld. Ég
stældi sagnirnar eða samdi þær sjálfur. Ég varð þekktur fyrir þetta og kunni
að notfæra mér það. Síðan hófst ég handa við að skrásetja á kerfisbundinn
hátt allar sagnirnar, öll söguljóðin, og ég fór í barnaskóla í nágrannaþorpi
gagngert til að læra að skrifa og til þess að geta varðveitt alla söngvana.
Þér sögðuð áðan að í fœðingarþorpi yðar byggju fyrrverandi hirðingjar. Er
fjölskylda yðar ein af þeim ?
Fjölskylda mín kom austan að, frá Araratfjalli, hún var af kúrdískum
ættum. Móðurbróðir minn var skáld gott og mikill stigamaður, hann var vel
þekktur og virtur af öllum. Faðir minn var bóndi, honum hafði tekist að
koma sér vel fyrir. Hann var myrtur fyrir augunum á mér, þegar ég var
fjögurra og hálfs árs. Faðir minn hafði tekið dreng í fóstur tuttugu árum
áður. Ég var í garðinum við moskuna að biðjast fyrir með föður mínum
þegar fósturbróðir minn kom. Hann vildi fá að tala við föður minn sem rak
hann í burtu og sagði: „Ekki núna, ég er að biðjast fyrir.“ Þá stakk hinn
hann hnífi í öxlina, aftanfrá. Faðir minn var dáinn. Ég hef aldrei fengið að
vita af hverju þetta gerðist. En eftir þetta fór ég að stama og hélt því áfram
mánuðum saman. Fósturbróðir minn sat átján ár í fangelsi og var myrtur
þegar hann var látinn laus. Enginn veit hver myrti hann, að minnsta kosti
var það ekki fjölskylda mín . . . Fjölskyldan féll saman við dauða föður
míns.
Þá bófst í lífi yðar nokkuð langt skeið flökkulífs og uppreisnar?
I lok barnaskólans fór ég að vinna í verksmiðju í borginni Adana. Gekk
þangað, hundrað kílómetra leið. Þetta var belgísk baðmullarspunaverk-
smiðja. Ég var fjórtán ára. Með vinnunni reyndi ég að sækja tíma í gagn-
fræðaskóla. En ég veiktist og varð að hætta, bæði í skólanum og í verksmiðj-
unni. Ég fór að vinna á sveitabæ og hófst handa við að safna þjóðlegu efni.
Seinni heimsstyrjöldin var nýbyrjuð. Það var um þessar mundir sem ég
komst í kynni við stjórnmál. Ég hafði hitt tyrkneska spartakista sem höfðu
orðið að fara frá Þýskalandi nasistanna. Margir voru í Adana, sumum var
bannað að fara út úr borginni.
Ég var tekinn fastur í fyrsta sinn og sat eina viku í fangelsi fyrir
áróðursstarfsemi. Síðan fór ég að keyra traktora, varð gæslumaður á hrís-
grjónaekrum, ég vann við allt sem hægt er að láta sér detta í hug. Lögreglan
fylgdist með mér, og strax og þeir höfðu uppgötvað hvar ég var niðurkom-
inn, létu þeir reka mig úr vinnunni. Þetta voru hræðileg ár, þeir voru alltaf á
hælunum á mér, ég var hundeltur. Þó ég hefði grafið mig í jörð, hefðu þeir
samt komið og sótt mig. Loks sneri ég aftur til Adana og gerðist almenn-
ingsskrifari, ég kom mér fyrir í niðurníddum skúr með afgreiðslulúgu,
339