Tímarit Máls og menningar - 01.06.1999, Page 124

HERMANN STEFÁNSSON
þýðanda Literary Times barst þýðing á grein eftir sjálfan Jacques Derrida,
býsna sannfærandi eftirlíking, sem aldrei hafði verið skrifuð á frummálinu af
frumhöfundi. Naumlega tókst að stöðva birtingu. Um nokkurra vikna skeið
ríkti ringulreið í breskum fjölmiðlaheimi. Greinarnar höfðu borist eftir
venjulegum boðleiðum, á diskum og með tölvupósti; það þyrfti verulega
góðan tölvuþrjót til að koma prettum í kring. Menn voru ekki sannfærðir
um að allir þeir sem voru að afneita skrifum sínum hefðu í raun og veru orð-
ið fyrir barðinu á einum eða neinum. Engu að síður var allt eftirlit hert og
grunnur lagður að nýju kóðakerfi.
Nú birti Literary Times grein eftir Humbert Fuego þar sem hann lýsir
markmiðum og aðferðum samtaka sinna.
Markmið okkar er ekki að notfæra okkur veikleika íjölmiðlaheimsins
til að koma á framfæri áróðri samtaka okkar. Við stefnum miklu
hærra. Við ætlum að brjóta til grunna máttarstólpa vestrænnar ein-
staklingshyggju og hræsni, sjálfan höfundarréttinn. Nú þegar hafa
þekkt nöfn einsog Jacques Derrida og Will Self lagt málstað okkar lið
með því að afneita réttinum yfir textum sínum svo að þekkt nöfn
heyri sögunni til. Fleiri eiga eftir að bætast í hópinn. Smám saman
fjölgar fylgjendum okkar, orðræðuheimurinn fyllist af höfundarlaus-
um textum á floti í tóminu eftir að grafið hefur verið svo undan merk-
ingarkerfi fjölmiðlanna að engu verður lengur hægt að treysta.13
Derrida og Self hafa ekki til þessa dags geta svarið af sér skrifin sem voru
þeim eignuð. Menn vita ekki hvort þeir eiga að trúa þeim eða ekki. Það er
ekki að undra að Fuego (ef sá maður var í raun og veru til) endar grein sína á
því að lofa því að afneita henni daginn eftir, loforð sem hann, eða einhver
annar, stóð svo við.
Greinin hratt af stað bylgju af afneitunum á höfúndargildi texta. Mest
voru þetta auðrekjanlegir hrekkir sem ekki voru frá höfundum blaðagreina
komnir. Times varð illilega fýrir barðinu á þessu, ekki vegna þess að höfund-
argildið færi svo oft raunverulega á milli mála heldur vegna hins að starfs-
menn blaðsins eyddu öllum tíma sínum í að fara yfir villtar heimildir, fölsk
skilaboð, að sannreyna hverjir höfundar greina væru. Á tímabili var haft á
orði að þetta myndi ríða blaðinu að fullu. Það var tekið til við að lögsækja
hrekkjalómana. Það tókst að hafa upp á Humbert Fuego sem öðru nafni hét
Wilfred Coyne og því þriðja listamannsnafninu Roll X. Roll X hafði þegar
tapað málaferlum um höfundarrétt. Hann var tónlistarmaður, rappari, sem
var sakaður um að hafa tekið tónsmíðar ófrjálsri hendi, nokkuð sem er ekki
óalgengt í þeim geira. Hann var hinsvegar dæmdur í 30.000 punda sekt sam-
kvæmt nýjum lögum 1992 sem þótti tímamótaúrskurður. Samtök um höf-
122
www.mm.is
TMM 1999:2