Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2010, Page 80

Wrigley (2000) telur að þegar kennarar taki
mið af ólíkum menningarlegum bakgrunni
nemenda við skipulag kennslunnar geti nem -
endur byggt ofan á fyrri reynslu sína í náminu
og það eigi þátt í að auka árangur þeirra. Hann
bendir einnig á að bætt samskipti stuðli að betra
andrúmslofti innan skólans. Wrigley heldur því
fram að í menntun felist einnig skiln ingur á því
sem er sameiginlegt milli menning ar heima og
að nemendur tileinki sér góða framkomu hver
við annan.
Hafdís guðjónsdóttir (2004) er á sama máli
og álítur hún að fræðilegur skilningur aukist
strax í kennaranámi og mótun fagmennskunnar
hefjist einnig þá. Hún telur að fagmennskan
aukist þegar kennarinn íhugar starf sitt með
gagnrýnum hætti og leitar nýrra lausna. Við
það aukist skilningur hans og þekking á starfinu.
Hafdís gerði starfendarannsókn með þátttöku
grunnskólakennara þar sem þeir tengdu hug -
myndir og skoðanir sínar á kenningum um nám,
kennslu og siðfræði og framkvæmdu þær í
kennslunni. meðal þess sem fram kom í niður -
stöðum rannsóknarinnar var hve fjölbreytt og
flókið kennarastarfið var þegar kannaðar voru
þær kröfur sem gerðar voru til kennara, sú mikla
ábyrgð sem þeir báru og hver staða þeirra í
samfélaginu var (Hafdís guðjónsdóttir, 2004).
Þessar niðurstöður eru samhljóða niðurstöðum
annarra rannsókna meðal kennara í fjölmenn -
ing ar legum samfélögum og skrifum fræðimanna
sem leggja áherslu á að fjölbreyttir nemenda -
hópar, ekki síst hvað varðar uppruna, tungumál
og trúarbrögð, geri kröfur um margvíslega
þekkingu og skilning kennara á fjölbreyttri
reynslu nemenda (Brooker, 2002; gay, 2000;
Hanna ragnarsdóttir, 2008, 2010; nieto, 1999;
Wrigley, 2000).
Rannsóknir á skólastarfi í fjölmenningarlegum
samfélögum
rannsóknir hafa sýnt fram á mikilvægi þess að
kennarar og skólastjórar taki virkan þátt í
breytingum í átt að fjölmenningarlegu skóla -
starfi. Wrigley (2000) rannsakaði í tíu skólum í
englandi hvernig bæta mætti námsárangur
nemenda, einkum í minnihlutahópum. Þátttöku -
skólarnir voru komnir mislangt í að breyta
skólastarfinu með fjölmenningu í huga og
skólastjórarnir höfðu einnig mislanga reynslu í
starfi. niðurstöður leiddu meðal annars í ljós
að ef einhver breyting á að verða í skólastarfi
er nauðsynlegt að allt starfsfólk taki þátt í
ferlinu. einnig kom fram hve mjög þátttöku -
kennararnir voru bundnir af því að fara eftir
bresku aðalnámskránni, en í henni voru m.a.
fyrirmæli um að efla samræmd próf hjá sjö,
ellefu og fjórtán ára nemendum. auk þess var
áhersla lögð á tækni, tölvur og raungreinar, en
samfélagsgreinar voru aukaatriði. Wrigley taldi
að kennararnir hefðu litla möguleika á að fara
út fyrir námskrána. Hann áleit að fagleg ábyrgð
kennaranna hefði ráðið því að skólarnir
útbjuggu námskrár sínar með hliðsjón af aðal -
námskrá og sniðu þær að þörfum nemenda. Þá
sýndu niðurstöður að kostir samvinnunáms
væru miklir meðan erlendir nemendur venjast
vinnubrögðum í nýju skólaumhverfi. Loks kom
fram mikilvægi þess að sýna öðrum virðingu
og að jákvæðar skólareglur, ábyrgð nemenda
og góð hegðun stuðlaði að betri skólamenningu
(Wrigley, 2000). Þegar niðurstöður Wrigleys
eru ræddar í tengslum við hugmyndafræði fjöl -
menningarlegrar menntunar, sem gerir ráð fyrir
námshvetjandi umhverfi, fjölbreyttum kennslu -
háttum, sveigjanleika í námskrám og margvís -
legum tækifærum nemenda til að miðla og ræða
fjölbreytta reynslu sína (Banks, 2005a; nieto,
1999), má þar finna samhljóm í því að mikil
áhersla á greinakennslu og samræmd próf getur
hamlað þróun fjölmenningarlegrar mennt unar.
Til eru rannsóknir sem fjalla um það hvernig
börnum gengur að fóta sig í upphafi skólagöng -
unnar. eina slíka gerði Brooker (2002). Hún
byggði rannsóknina á þátttökuathugunum í
breskum skóla og kannaði skólaaðlögun fjög -
urra til fimm ára barna, bæði enskra og frá
Bangladesh. niðurstöður sýndu meðal annars
að skipulag skólastarfsins gerði það að verkum
að ekki var komið eins fram við öll börnin, þó
það hafi ekki verið ætlunin. Til dæmis fengu
sum börn meira krefjandi verkefni en önnur og
taldi Brooker að með því væri hætta á að dregið
væri úr kröfum til sumra barnanna. einnig taldi
hún að árangur barnanna endurspeglaði fram -
komu kennara við þau (Brooker, 2002).
ein rannsókn var gerð í Bandaríkjunum sem
fjallaði um viðhorf kennara til vinnu með
erlend um nemendum á yngsta stigi grunnskóla
(Lee, Butler og Tippins, 2007). markmið
80 Rósa Guðbjartsdóttir og Hanna Ragnarsdóttir
Tímarit um menntarannsóknir, 7. árgangur 2010
Tímarit um menntarannsóknir_Layout 1 1/17/11 5:18 PM Page 80