Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1981, Qupperneq 17
MÚLAÞING
15
Múlaþingi, og þar eru þó togararnir gömlu ekki taldir með. Det Danske
Fiskeriselskab hóf útgerð hér á gufuskipinu Thomas Roys 1866 og gerði
það út til 1870. Aður höfðu hvalveiðimenn frá Nýju-Jórvík verið hér
með gufuskip, þau sigldu undir dönsku flaggi. Fyrsta gufuskipið sem ég
veit með vissu að skráð var í Múlaþingi, var með heimahöfn á
Seyðisfirði. Skipið hét Miaca og var skrásett hér 1886. Miaca hraktist
undan hafís inn á Vaðlavík og strandaði þar 1888. Eigandi skipsins var
Otto Wathne. Miaca var 348,72 tonna skip, og eftir því sem sagt er í
Austra 14. febr. 1887, er skipið sérlega vel lagað til mannflutninga.
Rúmar það um 40 manns á 1. og 2. lyftingu, en á þriðja plássi rúmast
vel yfir 100 manns, og er þar pláss svo gott, að langt ber af því er menn
hafa vanist á öðrum skipum hér við land. Helstu útgerðarstaðir og
útgerðaraðilar þessara gufuskipa sem ég er með á skrá hjá mér voru
Hans Ellefsen hvalveiðimaður í Mjóafirði, Marcus C. Bull hvalveiði-
maður í Hellisfirði, Otto Wathne og erfingjar O.W. Seyðisfirði og Th.
E. Tulinius.
— Hvenœr og hvers vegna hófstu þessa rannsókn?
— Ég byrjaði á norðfirsku bátunum 1970, en fljótlega upp úr því
færði ég mig yfir allt Múlaþing. Það voru ýmsar ástæður fyrir því að ég
fór út í þetta tómstundagaman.
— Hverjar eru aðalheimildirnar?
— Aðalheimildirnar hef ég fengið hjá bæjarfógetanum í Neskaupstað
og sýslumönnunum á Eskifirði yfir Suður-Múlasýslu og sýslumanninum
á Seyðisfirði yfir Norður-Múlasýslu. Auk þess hjá öðrum sýslumönnum
víða um land. Þá hef ég leitað til Siglingamálastofnunar ríkisins í
Reykjavík, Þjóðskjalasafnsins, Héraðsskjalasafns Austfirðinga á Egils-
stöðum, Amtsbókasafnsins á Akureyri og bókasafnsins á Seyðisfirði.
Einnig hef ég kannað ýmis samtímablöð. Ég vil nota tækifærið og þakka
öllum þeim sem hafa veitt mér upplýsingar.
— Hvernig skráir þú upplýsingar, og hvað tekurðu fram um hvert
skip ?
— Eg les ákveðin heimildagögn, skrifa upp úr þeim eða fæ ljósrit.
Síðan færi ég þetta inn á spjaldskrá eða sérstakt blað sem ég hef fyrir
hvert skip, allar upplýsingar um skipið, byggingu, eigendur, umskrán-
ingu o.s.frv., elti skipin víða um land þegar þess þarf. Því þarf ég oft að
leita til annarra sýslumanna en hér fyrir austan, og þeir hafa allir tekið
mér vel, þegar ég hef komið í þessum furðulegu erindagjörðum. Það er
annars best ég láti þig hafa eitt spjald sem dæmi.
Guðmundur dregur fram blað um 24x14 sm að stærð. Það er í